Съобщение

Collapse
No announcement yet.

Archaeological news from Macedonia

Collapse
X
 
  • Filter
  • Време
  • Show
new posts

    ИНТЕРВ£У: Е£МС Р. ВА£СМАН, АМЕРИKАНСKИ АРХЕОЛОГ

    Не сте свесни дека Стоби е на врвот во Европа

    Стоби е прекрасно место, голем археолошки локалитет во Европа. Треба да се посети ова место. Помнам првпат кога до¼дов овде, пред многу години, немаше ограда околу локалитетот. Ние ¼а поставивме првата. Ископувавме многу години. Но, луƒето што сега работат направиле многу повее. Радосен сум што до¼дов и видов што откриле во последно време, вели американскиот археологот е¼мс Р. Ва¼сман, жива легенда за македонската археологи¼а, денес пензиониран професор од бостонскиот универзитет. То¼ е човекот за ко¼ велат дека е на¼заслужен што Стоби, еден од нашите на¼репрезентативни локалитет, е откопан и признат во светот. Деновиве повторно го посети локалитетот на ко¼ систематски работеше повее од десет години. £а основал катедрата за археологи¼а на Универзитетот во Бостон, то¼ е почесен претседател на Американскиот археолошки институт, по ко¼ е именувана на¼високата книжевна награда на САД за об¼авени дела од областа на археологи¼ата.

    Kога првпат до¼довте во Македони¼а да истражувате?

    - Со ископуваœата почнавме во 1970 година, трае¼а до 1981 година, а проектот го затворивме една година подоцна. Kако излезе да до¼дам во Стоби? Работев на антички Kоринт во Грци¼а. Ископувавме само во еден дел од градот, на другите зони работеа други екипи. Сакав да можам да ископувам цел град за да го истражиме неговиот урбан разво¼. Институтот „Смитсони¼ан“ имаше програма финансирана од фондови, кои во тоа време ги обезбеди¼а £угослави¼а и фондациите. Ме покани¼а да до¼дам во зем¼ата, ко¼а во тоа време се викаше £угослави¼а. Бевме на повее места - во Сплит, Охрид. Почувствував дека Стоби нудеше повее за видот на истражуваœа што мене ме интересираа. Српскиот археолог орƒе Мано Зиси, ко¼ тогаш беше во Националниот музе¼ во Белград, сакаше да до¼дам тука, а то¼ да биде раководител на проектот. Подоцна, кога вее не можеше толку активно да учествува во работата, го наследи академик Блага Алексова од Скоп¼е. Така испадна да работиме заедно.

    Kога до¼довте во Стоби, практично локалитетот не беше истражен...

    - Вее беа ископани неколку места, но речиси и да немаше ситуаци¼а да отишле до тоа што ние го нарекуваме здравица - последниот културен сло¼. Малку се знаеше за базиликите што беа малку ископувани, но ниеден об¼ект не беше целосно истражуван. Така почнавме да истражуваме дел од синагогата, на епископската базилика. Тогаш ¼а откривме и постарата базилика под неа, работевме и на театарот и на многу други локации. Работевме со одличен тим.

    Kо¼а е на¼интересната и на¼возбудлива градба што ¼а откривте?

    - Навистина е тешко да се каже. Се возбудувавме од многу работи - од епископската базилика, театарот и, се разбира, од синагогата. Направивме многу добра работа со ово¼ об¼ект, ко¼ е многу редок об¼ект. Прона¼довме цела сери¼а од структури кои биле направени една по друга за синагогата. Неодамна об¼авив еден текст посветен на Емилио Марин, хрватски амбасадор во Ватикан. Беше со наслов „Евреите во Стоби“ биде¼и се однесуваше на синагогата и на целиот матери¼ал прона¼ден таму.

    Во Македони¼а има малку странски експедиции што работат на археолошките локалитети. САД имаат истражувачки тимови во Египет, Грци¼а, низ цел свет. Сметате ли дека оваа зем¼а е погодна за таков вид археолошки истражуваœа?

    - Да. Има многу локалитети за кои и ¼ас многу се интересирав како Херакле¼а Линкестис во Битола, за Охрид, чие истражуваœе е многу важно, и други локалитети за кои многу луƒе се заинтересирани да ги посетат. Знам дека доаƒаат во Стоби зашто е еден од големите локалитети што треба да се посетат. Можеби не сте свесни за тоа, но според бро¼от на квадратни метри, извонредни и одлично зачувани подни мозаици, Стоби е меƒу врвот во Европа. Луƒето треба да го знаат тоа и да го посетуваат ово¼ исклучителен локалитет. Имам многу при¼атели што доаƒаат овде во текот на годините, не само во времето кога работев на Стоби, туку и во последниве години. Сакаат да го разгледаат локалитетот и многу се заинтересирани за матери¼алот. Ова е едно од на¼добрите места за об¼авуваœе фотографии и приказни за тоа што се случило во минатото.

    Што работите во моментот?

    - Посветен сум на повее работи. С` уште об¼авувам трудови за Стоби. Само треба да ги комплетирам сите натписи на седиштата на театарот биде¼и откако завршив со работата, беа прона¼дени дополнителни седишта во последните ископуваœа. С` уште об¼авувам и за Kоринт, што го истражував пред многу години - работев на комплексот баœи во гимназиумот. И тие беа фантастични прона¼доци. Вее не сум на Универзитетот, се пензионирав, но се уште истражувам.

    Можете ли да направите споредба, во каква состо¼ба е локалитетот денес, а каков беше во деновите кога Вие работевте?

    - Сте направиле одлична работа. Археологот ко¼ во последните години раководеше со ископуваœата, Силвана Блажевска, направила многу нешта со групата млади археолози што работат заедно. Една од особено возбудливите зони, сосема нова, е локаци¼ата каде што неодамна е прона¼ден храмот на Изида. Kога ние ископувавме, на¼довме натпис посветен на ова светилиште, не многу далеку од храмот, во близина на епископската базилика. Но, секогаш се прашувавме, каде ли е храмот? Продолжени се ископуваœата и на театарот. Прона¼дени се многубро¼ни интересни нешта. Откопан е делот под гледалиштето, па сега може да се види циркулаци¼ата, како се организирани внатрешните простории. Порано мислевме дека знаеме за сите овие елементи од театарот, но ги немавме сите во тоа време. За тие 11 години направивме колку што можевме. Имаше ограничуваœе на времето што беше одобрено да работиме заедно.
    ДАЛЕКУ ОД СЛОБОДАТА
    И НЕРАЗДЕЛЕНИ ОД НЕА
    ОВДЕ ПАДНАА 40 ХЕРОИ
    НА ИЛИНДЕН

    Паметна плоча, Крушево,
    ИЛИНДЕН 1953

    Comment


      Интензивирани археолошките ископуваœа на Градиште ка¼ Неготино

      Во соработка со археолози и студенти од Полска и со поддршка од Општина Неготино и Министерството за култура, вее половина месец интензивно се истражува локалитетот Градиште во близина на Неготино.

      Ово¼ некогашен град постоел уште во 5 век п.н.е., а до сега археолозите откриле голем бро¼ монети кои сведочат за периодот во ко¼ на овие простори живееле луƒе, како и околу три ил¼ади парчиœа керамика кои сочинуваат стотина керамички предмети, над 10 ил¼ади парчиœа на ку¼нска, амбалажна, трпезна керамика, како и голем бро¼ увезени садови произведени во £ужна Итали¼а, но и во познатите керамички центри во Грци¼а. Исто така, откриени се голем бро¼ на монети, разбо¼, калапи за садови и за светилки за што зборува фактот дека овде се произведувала керамика, односно цела развиена продукци¼а на керамика. И денес ово¼ град е познат центар по квалитетна глина, а под самиот рид Градиште има фабрика за керамиди ко¼а ги користи истите ресурси што се користеле и во античкиот период.

      Градоначалникот на Неготино, Ванчо Апостолов, нагласува дека ово¼ локалитет е од големо значеœе за градот, пред се' поради разво¼от на културниот туризам во регионот.

      Кустосот од Музе¼ на Македони¼а, Горан Санев, пак, рече дека станува збор за град во ко¼ било развиено производството на керамика ко¼а дури и била извезувана во околината.

      За сега, археолозите кои работат на локалитетот, претпоставуваат дека ово¼ град би можел да биде античкиот град Антигонеа. Истражуваœата на Градиште е траат до кра¼от на месецов, а се очекува да продолжат и следното лето.

      ДАЛЕКУ ОД СЛОБОДАТА
      И НЕРАЗДЕЛЕНИ ОД НЕА
      ОВДЕ ПАДНАА 40 ХЕРОИ
      НА ИЛИНДЕН

      Паметна плоча, Крушево,
      ИЛИНДЕН 1953

      Comment


        Научен собир во МАНУ за истори¼ата и археологи¼ата на Балканот

        Македонската академи¼а на науките и уметностите во соработка со Националната институци¼а Стоби утре и задутре организира научен симпозиум на тема „Романизираœе на ориентални богови? Религиски трансформации во балканските провинции во римскиот период. Нови наоди и перспективи“.

        На симпозиумот е се дискутира за истори¼ата и археологи¼ата на Балканот врз основа на матери¼алните докази базирани на религиските транформации во Римската Импери¼а, но и претходно.

        Еден од поводите за организираœе ваков симпозиум во Македони¼а е откритието на храмот на египетската божица Изида во археолошкиот локалитет Стоби.

        Важен аспект на ово¼ научен собир е биде и прашаœето за присуството на евре¼ската религи¼а во римско време во Македони¼а што е потврдено со животот на евре¼ската заедница во античко Стоби.

        На симпозиумот е учествуваат над 20 истражувачи од Холанди¼а, Франци¼а, Белги¼а, Хрватска Срби¼а, Грци¼а, Бугари¼а и Македони¼а.

        ДАЛЕКУ ОД СЛОБОДАТА
        И НЕРАЗДЕЛЕНИ ОД НЕА
        ОВДЕ ПАДНАА 40 ХЕРОИ
        НА ИЛИНДЕН

        Паметна плоча, Крушево,
        ИЛИНДЕН 1953

        Comment


          Археолошки истражуваœа, па изградба на об¼ектот на Субрата Ро¼

          Охридскиот музе¼ чека пари од Министерството за култура и дозвола од Управата за културно и историско наследство за да започне со систематски археолошки истражуваœа во Šубанишко поле, каде треба да се гради мегаломанскиот комплекс на Индиецот Субрата Ро¼.

          Во моментот се припрема и расчистува теренот од коров и ƒубре, се кастрат нискостеблести растени¼а и се обележува просторот.

          „£ас чекам Министерството да ми одобри средства, за да можам да земам дозвола за археолошки истражуваœа. £ас добив бараœе за урбанизаци¼а на то¼ простор од Агенци¼ата за планираœе на просторот ко¼а го работи планот.За да се направат заштитно конзерваторски основи неопходно е двата локалитети Раица Манастириште и црквата Света Богородица да се ископаат за да се утврдат границите. £ас тоа го одговорив и агенци¼ата се согласи“, рече Таœа Паскали Бунташевска, директор на Завод и музе¼ Охрид.

          Бунташевска вели дека станува збор за средновековни градби и оти тие некогаш биле евидентирани и лоцирани на просторот но не биле истражени до сега.

          Таа вели дека по евидентираœе на тие градби може да се започне со урбанизаци¼а на просторот и со градба. Бунташевска вели дека за да стратуваат со ископуваœа за почеток бараат 300.000 денари, но не знааат колку пари дополнително е им бидат потребни биде¼ки не знаат на колкава површина се протегаат локалитетите.

          И од месната заедница во Šубаништа побарале да се истражи целиот то¼ просторот.Ова за А1 го потврди¼а и од Завод и музе¼ Охрид

          „Процедудата мора да е запазена и ние мора да работиме по закон“, рече Бунташевска.

          ДАЛЕКУ ОД СЛОБОДАТА
          И НЕРАЗДЕЛЕНИ ОД НЕА
          ОВДЕ ПАДНАА 40 ХЕРОИ
          НА ИЛИНДЕН

          Паметна плоча, Крушево,
          ИЛИНДЕН 1953

          Comment


            Конзервирана и реставрирана црквата „Сите Светии“ во село Лешани

            Црквата „Сите Светии“ во манастирскиот комплекс во село Лешани во областа Долна Дебарца, Охридско, е целосно конзервирана и реставрирана.

            Проектот, финансиран од Министерството за култура, се одвиваше во пет фази и опфати заштитно-конзерваторски работи на архитектурата на црквата заради намалуваœе на негативните вли¼ани¼а на влагата во и околу об¼ектот, како и санаци¼а на археолошките ¾идови. Извршена е и конзерваци¼а на фрескоживописот ко¼ поради влагата во изминатиот период беше доведен во сериозна опасност. По механички и хемиски пат отстранети се сите нечистотии и извршено е ретушираœе на оштетениот сло¼ со што е вратена колоритната автентичност на фрескоживописот, по ко¼ е препознатлива оваа црква.

            Црквата „Сите Светии“ е изградена во 15 век и претставува мала еднокорабна градба ¾идана од кршен камен и бигор.

            ДАЛЕКУ ОД СЛОБОДАТА
            И НЕРАЗДЕЛЕНИ ОД НЕА
            ОВДЕ ПАДНАА 40 ХЕРОИ
            НА ИЛИНДЕН

            Паметна плоча, Крушево,
            ИЛИНДЕН 1953

            Comment


              Археолошки истражуваœа на локалитетот „Бела зем¼а“ ка¼ Неготино

              Археолошките истражуваœа и ископуваœа на територи¼ата на општина Неготино продолжуваат на локалитетот Бела зем¼а во близина на селото Пепелиште.

              Стручен тим на археолози од Институтот за археологи¼а при Универзитетот Свети Кирил и Методи¼ од Скоп¼е во соработка со локалната самоуправа и Музе¼от на град Неготино започнаа со изведуваœе на научно-истражувачка де¼ност на ово¼ локалитет со претпоставка дека овде постои наоƒалиште на об¼ект ко¼ што датира од античкиот период.

              Од досегашните истражуваœа нивните претпоставки се покажаа како делумно точни биде¼и вее се прона¼дени археолошки докази за нивната теорема.

              Градоначалникот на општина Неготино Ванчо Апостолов ко¼ го посети локалитетот и се запозна со текот на работите истакна дека му е посебно драго што општината претствува територи¼а ко¼а што е привлечна за научните истражувачи од зем¼ава и странство од областа на културното наследство. То¼ додаде дека поддршката што локалната самоуправа ¼а дава за археолошките ископуваœа е од посебна важност за оваа де¼ност од причина што таа претставува основа на секо¼а научна анализа и синтеза кои ¼а определуваат и илустрираат антиката во регионот на неготинска општина.

              ДАЛЕКУ ОД СЛОБОДАТА
              И НЕРАЗДЕЛЕНИ ОД НЕА
              ОВДЕ ПАДНАА 40 ХЕРОИ
              НА ИЛИНДЕН

              Паметна плоча, Крушево,
              ИЛИНДЕН 1953

              Comment


                Промовирана монографи¼а за натписите во Стоби

                Во Куршумли Ан денеска беше промовирана монографи¼ата „Inscriptiones Stoborum“ („Натписите од Стоби“) од м-р Славица Бабамова. Ова е прва монографи¼ата во издание на Националната установа Стоби, во рамки на едици¼ата „Студии за старините на Стоби“.

                - Целта на оваа едици¼а е систематска обработка и публикуваœе на тематски целини и студии поврзани со различни аспекти од истори¼ата и археологи¼ата на градот, кои е продонесат во реконструкци¼а и подобро разбираœе на животот во еден римски провинциски град како Стоби, рече директорката на НУ „Стоби“ Силвана Блажевска.

                Промоторот, академик Вера Битракова Грозданова потенцира дека за излегуваœе на оваа монграфи¼а требало време, напор и знаеœе за да биде собрано на едно место се она што го нуди Стоби.

                - Во макотрпна работа се втурнала м-р Славица Бабамова, да собере дела и матери¼али кои не секогаш ни се на дофат. Тоа е растурен матери¼ал низ музеите и во публикации. Огромниот матери¼ал или над 309 споменици, Бабамова ги собира, претставува, исчитува, прави ревизи¼а, особено на об¼авените. Таа има нов и голем матери¼ал, над 200 се необелоденети, рече Битракова Грозданова.

                Авторката посочи дека не¼зината должност била да ги пренесува пораките и чувствата оставени и запишани во каменот.

                Монографи¼ата ¼а подготвувала повее години, а интензивно последната година ипол. Монографи¼ата ги содржи сите натписи на¼дени во Стоби, освен седиштата од театарот. Се работи за натписи испишани на камен, мозаици и малтер.

                - Главно се пораки запишани на фреските во епископската базилика. По типологи¼а се различни, има натписи посветени на богови, божества, култови, а на¼големиот дел се надгробни, рече Бабамова.

                Преку натписите, како што рече, се открива структурата на населението во Стоби, каде имало доселени угледни рим¼ани и домородно сиромашно население. Потенцира дека ова е прво издание на натписи во Македони¼а што го об¼авува наша институци¼а и наш автор, без поддршка од страна.

                Изданието финансиски е помогнато од Министерството за култура и винари¼а „Стоби“

                ДАЛЕКУ ОД СЛОБОДАТА
                И НЕРАЗДЕЛЕНИ ОД НЕА
                ОВДЕ ПАДНАА 40 ХЕРОИ
                НА ИЛИНДЕН

                Паметна плоча, Крушево,
                ИЛИНДЕН 1953

                Comment


                  Заврши¼а годинашните ископуваœа на неолитската населба Велушка Тумба

                  Стручните екипи на Заводот за заштита на спомениците и музе¼ – Битола ги заврши¼а годинашните археолошки ископуваœа на неолитската населба Велушка Тумба во село Породин, Битолско, соопшти Министерството за култура.

                  Од почетокот на годинава, на ово¼ локалитет археолозите откри¼а наоди кои е ги збогатат научните сознани¼а од областа на станбената архитектура, економи¼ата и духовниот живот на жителите од оваа неолитска населба. Прона¼ден е богат движен инвентар: керамички садови, фрагментирани култни предмети со пластично моделирани антропоморфни и зооморфни претстави и жртвеници.

                  Првите истражувачки активности на неолитската населба Велушка Тумба се почнати во 1953 година.

                  Со досегашните археолошки истражуваœа на праистори¼ата во Битола и Битолско, регистрирани се и евидентирани над 150 локалитети со фонд од неколку ил¼ади предмети.

                  ДАЛЕКУ ОД СЛОБОДАТА
                  И НЕРАЗДЕЛЕНИ ОД НЕА
                  ОВДЕ ПАДНАА 40 ХЕРОИ
                  НА ИЛИНДЕН

                  Паметна плоча, Крушево,
                  ИЛИНДЕН 1953

                  Comment


                    Богати наоди од истражуваœата на локалитетот Тополничка река ка¼ Радовиш

                    Стручните екипи на Заводот за заштита на спомениците и музе¼ – Штип ги заврши¼а археолошките истражуваœа на локалитетот Тополничка река ка¼ Радовиш, кои беа предвидени во Годишната програма на Министерството за култура во 2013 година.

                    Истражуваœата на ово¼ новоевидентиран локалитет, како што информираа од Министерството за култура, започнаа во април годинава. Археолозите наидоа на мошне знача¼ни артефакти, меƒу кои и остатоци од антички храм со две простории и влез од источната страна, како и повее мермерни фигури, торза, камени икони и мермерни плочи со претстави на божества, околу 30 монети датирани од 4 век и градежни мермерни делови.

                    Наодите укажуваат дека се работи за антички храм од 2 и 3 век од н.е., според иконографи¼ата на претставите, на¼веро¼атно на Асклепи¼ или Зевс. Во целост е откриена архитектурата на об¼ектот со градежни остатоци од капители, подни и покривни бази, остатоци и друго, а според археолозите, особено е интересна мермерната плоча со претстава на Зевс.

                    Истражуваœата е продолжат и наредната година кога се очекува археолозите да до¼дат до нови податоци за постоечки други об¼екти околу храмот и во околината.

                    „Тополничка река“ е евидентиран археолошки локалитет ко¼ се наоƒа на левата страна од магистралниот пат Штип-Радовиш на расто¼ание од околу еден километар од населбата Дам¼ан. Во близина на ово¼ локалитет посто¼ат повее регистрирани локалитети на археолошката карта на Македони¼а, како што се Канли Чаир од времето на неолитот, античкиот град Астра¼он, како и доцноантичките локалитети: Марчово, Маденска река, Грамади.

                    ДАЛЕКУ ОД СЛОБОДАТА
                    И НЕРАЗДЕЛЕНИ ОД НЕА
                    ОВДЕ ПАДНАА 40 ХЕРОИ
                    НА ИЛИНДЕН

                    Паметна плоча, Крушево,
                    ИЛИНДЕН 1953

                    Comment


                      Фотоси разкриват античния Хераклея

                      Абонирайте се за канала на TVN на: https://www.youtube.com/user/TVNBulgaria?sub_confirmation=1Харесайте Facebook страницата на TVN на: https://www.facebook.c...
                      ДАЛЕКУ ОД СЛОБОДАТА
                      И НЕРАЗДЕЛЕНИ ОД НЕА
                      ОВДЕ ПАДНАА 40 ХЕРОИ
                      НА ИЛИНДЕН

                      Паметна плоча, Крушево,
                      ИЛИНДЕН 1953

                      Comment


                        Заврши¼а подводните истражуваœа на локалитетот Врбник

                        Стручните екипи на Музе¼от „д-р Никола Незлобински“ во Струга ги заврши¼а годинашните подводни археолошки истражуваœа на локалитетот Врбник. Откриени се знача¼ни движни наоди, датирани од 6 до 7 век пред нашата ера, периодот кога егзистирала оваа населба. Меƒу предметите се издво¼уваат фрагменти од кантаровидни садови, чинии, складишна керамика, фрагменти од питоси, како и неколку бронзени игли.

                        Во истражуваœата, како што информира Министерството за култура, кои годинава беа пообемни, се вклучи¼а и млади дипломирани археолози со специ¼алност подводна археологи¼а, а интерес про¼ави¼а и институции од странство кои работат исклучиво во сферата на подводната археологи¼а.

                        Годинава, археолозите ги заврши¼а и истражуваœата за утврдуваœе на контурите и големината на самиот локалитет, кои ги надминаа и ги ревидираа претходните претпоставки и сознани¼а.

                        Сите достапни матери¼али и други научни податоци поврзани со истражуваœата на локалитетот Врбник е бидат презентирани на посебна веб-страница за ово¼ локалитет, ко¼а е биде промовирана кон средината на ноември годинава.

                        Првите сознани¼а за локалитетот Врбник, ко¼ се наоƒа на северниот дел од Охридското Езеро, датираат од 80-тите години на минатиот век. Во неколку наврати се извршени археолошки истражуваœа од страна на Музе¼от на Македони¼а и Музе¼от во Струга, во соработка со Со¼узот на нуркачки друштва на Република Македони¼а.

                        Најмалку 30 лица се повредени во пожарот, што избувна во 27-катната станбена зграда во западен Лондон, а над 200 пожарникари и натаму го гаснат пожарот во 27 катната зграда Гренвел тауер, во која се уште има заробени луѓе, јавуваат медиумите. Погледнете како гори зградата: youtube.com/watch?v=fPT-zk50_G4
                        ДАЛЕКУ ОД СЛОБОДАТА
                        И НЕРАЗДЕЛЕНИ ОД НЕА
                        ОВДЕ ПАДНАА 40 ХЕРОИ
                        НА ИЛИНДЕН

                        Паметна плоча, Крушево,
                        ИЛИНДЕН 1953

                        Comment


                          Средновековни бисери среде луксузниот комплекс на Субрата Ро¼

                          До кра¼от на годинава е се доистражат двата локалитети на Šубанишко поле од раното средновековие, Раица манастириште и црквата „Св. Богородица“, и откако е бидат конзервирани, е бидат вклопени во туристичкиот комплекс што е се гради, на¼авуваат од охридскиот завод и музе¼. Познавачите на културното наследство, пак, предупредуваат дека местото е неистражена ризница.

                          Сѐ уште не се знае што точно лежи под Šубанишко поле кра¼ Охридско Езеро, на кое индискиот мултимили¼ардер Субрата Ро¼ на¼ави дека е гради комплекс од хотели, пристаниште, спортски терени, казино и викенд-населба. Некои заштитари предупредуваат дека со изградбата на комплексот неповратно е се загубат археолошки локалитети на кои не се ни почнати истражуваœа, додека офици¼алните информации од институциите велат дека станува збор за само две наоƒалишта што до кра¼от на годинава е бидат доистражени и конзервирани.

                          Од Заводот и музе¼ од Охрид, ко¼ деновиве ги интензивира археолошките истражуваœа на ова подрач¼е, велат дека истражуваœата на двата локалитета се почнати од поодамна.

                          - Добро ни се познати двата локалитета што потекнуваат од раното средновековие - едниот е Раица манастириште, а другиот црквата „Св. Богородица“. Тие и досега биле истражувани, а сега само е ги доистражиме. Не ми е познато дека на Šубанишко поле има 50 локалитети, како што се пишуваше - вели Таœа Паскали Бунташеска, директорка на Заводот и музе¼ Охрид.

                          Таа подвлекува дека до кра¼от на годинава е ги доистражат овие локалитети, е ги одредат нивните граници, кои е бидат насоки за заштитно-конзерваторски основи. Откако е ги конзервираат, локалитетите е ги вклопат во туристичкиот комплекс што е се гради.

                          - Во целиот комплекс тие локалитети е бидат вклопени во посебен режим за урбанизаци¼а. е се соберат движните артефакти, а недвижните е се конзервираат и е се презентираат - вели Паскали.

                          Таа додава и дека сѐ уште не знаат ко¼ е инвеститорот на комплексот и дека тоа воопшто не ги интересира. Како што об¼аснува, целиот зафат го финансира Министерството за култура, а не потенци¼алниот инвеститор, како што беше случа¼от кога американската амбасада градеше на дел од Скопското кале.

                          Претпазливо со потенци¼алните наоƒалишта

                          Од Центарот за културно наследство предупредуваат дека во случа¼от „Šубаништа“ основниот проблем е што на локалитетот се вее препознаени повее локалитети чие истражуваœе не е ни почнато.

                          - Уверена сум во тоа дека со ово¼ зафат се губи потенци¼ално многу. Šубаништа е област на ко¼а се лоцирани, но не и истражени, повее археолошки локалитети. На виделина може да излезат и повее од лоцираните, биде¼и никогаш не се знае колку слоеви може да се по¼ават под нив - вели Донка БарŸиева Тра¼ковска од Центарот за културно наследство.

                          За случа¼от „Šубаништа“ таа се повикува и на Конвенци¼ата од Ла Валета, чи¼ потписник е и Македони¼а, со ко¼а државата се обврзува околу археолошките локалитети да обезбеди т.н. резервирани зони.


                          - Македони¼а е потписничка на оваа конвенци¼а, ко¼а се однесува на заштитата на археолошкото богатство. Во неа е наведено дека околу археолошките локалитети задолжително мора да се остави т.н. резервирана зона, ко¼а е остане во наследство за доистражуваœе за следните генерации. Во случа¼от „Šубаништа“ таа засекогаш е биде загубена - предупредува БарŸиева Тра¼ковска.

                          И Валентино Димитровски од Управата за заштита на културното наследство вели дека треба да се биде максимално претпазлив во случа¼ на градба врз потенци¼ални археолошки наоƒалишта.

                          - Дури откако локалитетот целосно е се истражи, се издава дозвола за градба. Доколку има посериозни наоди, треба да се биде максимално претпазлив со градби и никако не би смеело да се девастира културното наследство. Мора да се почитува и да се презентира независно дали станува збор за културно или за природно наследство - вели Димитровски.

                          БарŸиева Тра¼ковска, пак, подвлекува дека во случа¼от „Šубаништа“ Македони¼а е обврзана да го зачува не само културното наследство туку и природниот биодиверзитет со Конвенци¼ата на УНЕСКО.

                          - Во случа¼от на Охрид станува збор не само за културно туку и за природно богатство, а во Šубаништа - директно е се загрози регионот што изобилува со огромен бро¼ ендемски живи видови. Никому во светов не би му паднало на памет да гради врз вакви заштитени природни области - вели БарŸиева Тра¼ковска.

                          Луксузот на Субрата е ¼а наруши светоста на „Св. Наум“

                          Дел од стручната ¼авност остро реагира и поради тоа што планираните градби сквернават свето место, биде¼и се во околината на манастирот „Свети Наум“, и дека луксузните и футуристички об¼екти е бидат негаци¼а и на светоста на ова место.

                          Дебарско-кичевската епархи¼а даде согласност за истражуваœата што охридскиот завод и музе¼ е ги врши на археолошките локалитети во атарот на селото Šубаништа.

                          - Што е гради Субрата е друго прашаœе. £ас зборувам за археолошките иследуваœа, тие се знаат точно каде се. Тоа не се наоƒа на простор на црковен имот - из¼ави пред извесно време Тимоте¼.

                          Црковниот имот се простира на површина од околу 3.000 хектари. Митрополитот Тимоте¼ смета дека проектот што е се гради не е мегаломански проект и дека сѐ уште не се известени каде точно планира да гради Индиецот.

                          ДАЛЕКУ ОД СЛОБОДАТА
                          И НЕРАЗДЕЛЕНИ ОД НЕА
                          ОВДЕ ПАДНАА 40 ХЕРОИ
                          НА ИЛИНДЕН

                          Паметна плоча, Крушево,
                          ИЛИНДЕН 1953

                          Comment


                            На¼новите истражуваœата на античка Визиана

                            Лок. Црквиште, с. Клечовце е локалитет ко¼ е добро познат на македонската археолошка ¼авност. Богатиот епиграфски матери¼ал об¼авен пред околу 30 г., послужи како основа за отпочнуваœе на систематски археолошки истражуваœа во периодот 2001 – 2004 г. Раководителот на тогашните истражуваœа, Звонимир Николовски, во 2003 год., прона¼де контури на об¼ект со апсида и изнесе претпоставка дека се работи за ранохристи¼анска базилика, го идентификува градот со античкиот Визианус, а ¼а лоцираше и римската некропола. Поттикнати од тие сознани¼а, како и од туристичкиот потенци¼ал на локалитетот (сместен покра¼ магистралниот пат кон Бугари¼а, со два ресторана – Етно село и Визиана во непосредна близина), оваа година, Музе¼от на Куманово, во соработка со Музе¼от на Македони¼а, ги продолжи систематските археолошки истражуваœа. Ископуваœата беа сконцентрирани само на сакралниот об¼ект поради две причини – скромните финансиски средства и нужноста за дефинираœе на самиот об¼ект. Имено, сите показатели (од некрополата и наодите од населбата) укажуваа дека градот го доживеал сво¼от процут во 2-4/5 век. Ако сакралниот об¼ект претставува ранохристи¼анска базилика, тогаш секако се работи за една од на¼старите во Македони¼а.

                            Ископуваœата од оваа година резултираа со изненадувачки сознани¼а. Како прво, се работи за голем, репрезентативен об¼ект, од околу 35 м должина. Откриени се зидовите на олтарниот простор, наосот, нартексот и новооткриениот егзонартекс, како и дел од ¼ужниот анекс. Утврдено е дека ƒакониконот претставувал засебна простори¼а, додека протезисот комуницирал со наосот и олтарната апсида без некои оградуваœа, слично на првобитната црква во Старо Нагоричино. Скромното присуство на декоративна пластика, како и целокупниот аранжман на олтарниот простор и нартексот, уште на почетокот од ископуваœата предизвикаа сомнеж за ранохристи¼анското датираœе на базиликата. Со прегледуваœе на наодите, утврдивме дека локалитетот има и хоризонтална стратиграфи¼а, па затоа горните слоеви содржеа наоди од 2-3 век, што секако го стави под прашаœе идентификуваœето на об¼ектот како црква. Но, со ископуваœе на рушевинскиот сло¼, наидовме на наоди кои недвосмислено потекнуваат од кра¼от на 11 век, и тоа е сигурно terminus ante quem за постоеœето на црквата. Со ископуваœето на олтарниот простор и нартексот, имаме индиции дека има две фази на градеœе. За жал, со сегашните сознани¼а, невозможно е да се дефинира од ко¼ период потекнува првобитната градба, но очигледно е дека и таа имала големи размери. За другата година е предвидено ископуваœе на наосот и егзонартексот, како и ¼ужниот анекс.

                            Резултатите до кои е до¼дено се од исклучително значеœе за археологи¼ата од ово¼ дел од Македони¼а. Сознани¼ата за периодот до 11 век се повее од скромни за кумановскиот регион, а истото може да се рече и за раното христи¼анство. Се надеваме дека следната година е имаме поконкретни резултати и дека ископуваœата е ги дефинираат границите на населбата, а со тоа и Куманово и Старо Нагоричино е го збогатат сво¼от потенци¼ал за културен туризам

                            Видео

                            ДАЛЕКУ ОД СЛОБОДАТА
                            И НЕРАЗДЕЛЕНИ ОД НЕА
                            ОВДЕ ПАДНАА 40 ХЕРОИ
                            НА ИЛИНДЕН

                            Паметна плоча, Крушево,
                            ИЛИНДЕН 1953

                            Comment


                              Археолошки зафати на кружната кула на римскиот бедем на Херакле¼а


                              Заврши првата фаза од конзерваторско-реставраторските зафати на кружната кула од римскиот бедем на археолошкиот локалитет Херакле¼а Линкестис ка¼ Битола.

                              Првата фаза од проектот за конзерваци¼а и реставраци¼а опфааше конзерваци¼а и делумна реконструкци¼а на кружната кула со пречник од 7,70 метри. Стручните екипи на Заводот и музе¼ – Битола ¼а изведоа конзерваци¼ата со употреба на полуобработен автентичен камен, со продолжен малтер. Делумната реконструкци¼а на кружната кула од бедемот, пак, е изведена во висина од 2 метра со цел да се долови доминантната позици¼а на об¼ектот ко¼ е единствен од ваков вид во Македони¼а.

                              Конзерваци¼ата на локалитетот се изведува за првпат по 27 години, односно од последните конзерваторски зафати врз театарот изведени во 1986 година, вакви активности не се преземени.
                              Конзерваторско-реставраторските активности на ово¼ значаен археолошки локалитет е продолжат следната, 2014 година.

                              ДАЛЕКУ ОД СЛОБОДАТА
                              И НЕРАЗДЕЛЕНИ ОД НЕА
                              ОВДЕ ПАДНАА 40 ХЕРОИ
                              НА ИЛИНДЕН

                              Паметна плоча, Крушево,
                              ИЛИНДЕН 1953

                              Comment


                                Годишни истражуваœа на локаци¼ата aмалŸиски гробишта

                                Заврши¼а годинашните археолошки истражуваœа на локаци¼ата aмалŸиски гробишта во близина на археолошкиот локалитет Баргала. Стручните екипи на Заводот за заштита на спомениците на културата и музе¼ од Штип во текот на истражуваœата прона¼доа знача¼ни наоди, меƒу кои и десет гробови од 3 и 4 век од н.е., како и повее предмети од керамика кои потекнуваат од железниот период.

                                Според археолозите, станува збор за дел од некропола на археолошкиот локалитет Баргала со гробни конструкции од камен и ¾идани гробници и мемори¼ални споменици со долг период на користеœе.
                                Прона¼дената керамика од подлабоките слоеви и бронзената дво¼на игла со преплет во форма на буквата М прона¼дена на локалитетот укажуваат на постоеœе на Па¼онска населба на ово¼ простор.
                                Истражуваœата на оваа локаци¼а за првпат се спроведени во 2012 година при што се откриени ¾идана гробница и семе¼на гробница со шест гроба врамени со камени блокови.
                                Археолошките истражуваœа на локаци¼ата aмалŸиски гробишта е продолжат во 2014 година.

                                ДАЛЕКУ ОД СЛОБОДАТА
                                И НЕРАЗДЕЛЕНИ ОД НЕА
                                ОВДЕ ПАДНАА 40 ХЕРОИ
                                НА ИЛИНДЕН

                                Паметна плоча, Крушево,
                                ИЛИНДЕН 1953

                                Comment

                                Working...
                                X