Archaeological news from Macedonia

[batbayan]

ЗАВРШУВА ИСТРАЖУВАŒЕТО НА НА£ГОЛЕМИОТ АНТИЧKИ ТЕАТАР ВО МАKЕДОНИ£А

СКУПИ ИСФРЛИ НА ВИДЕЛИНА 5.000 АРТЕФАКТИ И 2.000 МОНЕТИ

Об¼ектот зафаал површина од 22.500 квадратни метри собирал меƒу 8 и 10 ил¼ади гледачи. Во римско време
Скупи бил главен град на ова подрач¼е и имал статус на колони¼а. Театарот бил изграден околу 125 година во чест
на римскиот император Хадри¼ан ко¼ во тоа време поминувал низ овие простори
Археолозите привршуваат со истражуваœата на античкиот театар во Скупи, една од капиталните инвестиции во
чии рамки се изво¼уваат повее пари од вообичаено за истражуваœе на одреден археолошки локалитет. До
средината на идниот месец се планира сосема да биде истражен театарот, ко¼ според сво¼ата големина бил
на¼големата античка градба, од првите векови од новата ера на денешна Македони¼а. Според раководителот на
ископуваœата, Антонио £акимовски од катедрата за истори¼а на уметност и археологи¼а при Универзитетот „Св.
Kирил и Методи¼“, во моментот ¼а работат последната, третата фаза од истражуваœата, ко¼а подразбира целосно
истражуваœе на театарот.

- Според предвидената динамика, целосно е го истражиме театарот до средината на април. Досега целосно е
откриен театарот, фазите на негова изградба, како функционирал театарот и кога завршила неговата функци¼ата.
Откриени се голем бро¼ културни слоеви, градби и археолошки предмети. Регистрирани се неколку фази на
живееœе на ово¼ простор. На¼раните траги се од железното време, 8-7 век пред новата ера. Од ово¼ период
прона¼довме два гроба, кои биле делумно уништени со подоцнежната изградба на театарот. Следуваат слоевите
од доцноантичкиот период. Тоа е времето откако завршило функционираœето на театарот, кон кра¼от на 4 век.
Тогаш на ово¼ простор е изградена населба, ко¼а во неколку фази трае до 6 век. Потоа следува хи¼атус, по ко¼ во
средниот век имаме населбинско живееœе и некропола со околу 70 гроба - об¼аснува £акимовски.
На¼голем антички театар.

На територи¼ата на денешна Македони¼а досега се прона¼дени четири антички театри - во Скупи, Стоби ка¼ Градско,
Херакле¼а Линкестис ка¼ Битола и во Варош, Охрид. На¼голем и досега на¼малку истражен беше то¼ во Скупи.
Според археолозите, об¼ектот зафаал површина од 22.500 квадратни метри собирал меƒу 8 и 10 ил¼ади гледачи.
Во римско време Скупи бил главен град на ова подрач¼е и имал статус на колони¼а. Театарот бил изграден околу
125 година во чест на римскиот император Хадри¼ан, ко¼ во тоа време поминувал низ овие простори.
£акимовски вели дека од почетокот на истражуваœата во 2013 досега пронашле и инвентарирале околу 5.000
артефакти од камен, стакло, метал, керамика и коска и околу 2.000 монети. Откако е завршат ископуваœата,
на¼репрезентативните предмети е бидат изложени пред пошироката ¼авност.
- На¼вредниот момент во овие истражуваœа е самиот театар со сво¼ата импозантна архитектура. Kако
на¼ексклузивни и научно на¼вредни наоди би ги издвоил предметите од железното време. Освен за раното
живееœе на ово¼ простор, тие зборуваат за етничката припадност на овие поко¼ници - вели £акимовски.
Театарот во Скупи парци¼ално е истражуван во повее наврати, но со ово¼ проект наречен „Антички театар Скупи
2013-2017 година“ планирано е да се спроведе целосно истражуваœе, реставраци¼а, конзерваци¼а и презентаци¼а и
да биде пуштен во употреба.

Според £акимовски, во изминатите две години целосно археолошки е истражен об¼ектот, направен е проектот за
конзерваци¼а на театарската зграда и наскоро треба да почне не¼зината конзерваци¼а. Во моментот се прави
документаци¼ата за гледалиштето, по што е биде изработен проектот за реконструкци¼а и конзерваци¼а на ово¼
дел од об¼ектот. Според планот, конзерваци¼ата на театарската зграда и реставраци¼ата и конзерваци¼ата на
гледалиштето треба да биде готова до кра¼от на идната година.
- Тогаш театарот треба да биде пуштен во ¼авна употреба. Освен што е биде потврда за нашето огромно културно
наследство, ово¼ грандиозен об¼ект е го привлече вниманието на многу туристи и šубители на археологи¼ата.
Секако е понуди богата културна програма и разни манифестации кои би можеле да се организираат во театарот
во Скупи - вели £акимовски.
Од Министерството за култура велат дека со целосното истражуваœе, заштита, конзерваци¼а, реставраци¼а,
реконструкци¼а и презентаци¼а на античкиот театар во Скупи, ово¼ археолошки локалитет е добие знача¼на
содржина ко¼ е го зголеми бро¼от на туристите.
- Паралелно со истражуваœата се спроведуваат и конзерваторско-реставраторски работи. Проектот за
конзерваци¼ата на сценската зграда е изработен и се наоƒа на стручна комисиска проверка. Откако проектот е
биде одобрен, Музе¼от на град Скоп¼е е об¼ави ¼авна набавка за негова реализаци¼а. Во меƒувреме во завршна
фаза е изработката на комплетната техничка документаци¼а за гледалиштето. По изработката на иде¼ниот и на
основниот проект, е почне негова конзерваци¼а - велат од Министерството.

РЕКОНСТРУКЦИ£А СПОРЕД ОРИГИНАЛНИТЕ БЛОКОВИ

Меƒу поважните открити¼а од театарот во Скупи лани беа и оригиналните камени блокови - седишта од
гледалиштето. Беа прона¼дени само две седишта, но и тие се доволни за да може да се направи реконструкци¼а на
останатите. Долги години домашните археолози сметаа дека седиштата и другиот градежен матери¼ал од театарот
биле однесени и вградени во скопското Kале. Во меƒувреме, треба да се направи анализа на каменот и да се
одреди неговото потекло.

http://dnevnik.mk/?ItemID=A8DB13932871AE4B999346DE71F944AD

[batbayan]

Започнуваат археолошките истражуваœа на локалитетот Костоперска карпа

На локалитетот Костоперска карпа е откриено постоеœе на повеесло¼на населба со континуиран хронолошки и културен живот ...

Со финансиска поддршка од Министерството за култура, Националната установа Музе¼ - Куманово ги започнува археолошките истражуваœа на локалитетот Костоперска карпа или Жеглиговски камен - импозантна базалтна карпа од вулканско потекло во околината на Младо Нагоричане.

Во досегашните истражуваœа на локалитетот Костоперска карпа е откриено постоеœе на повеесло¼на населба со континуиран хронолошки и културен живот. Станува збор за локалитет богат со археолошки матери¼ал од енеолитот, а се откриени и предмети од железно време, особено садови од керамика, накит од злато, сребро и килибар, како и стаклена паста и бронза. Во минатото тука постоеле дури 40 цркви поради кои месноста била нарекувана Мала Света Гора, а во поднож¼ето на карпата се наоƒаат зачуваните средновековни цркви „Св. Петка“ и „Св. орƒи Победоносец“, како и повее гробови. Според археолозите, на ово¼ простор се наоƒа и ранохристи¼анска базилика ко¼а се користела за погребуваœе, како и остатоци од средновековни ¾идини. Особено се издво¼ува подземна простори¼а ко¼а се уште не е доистражена.

Со рализаци¼ата на археолошките истражуваœа и со уредуваœе на локалитетот Костоперска карпа, ова место е го привлече интересот на посетителите.

http://kultura.gov.mk/index.php/odnosi-so-javnost/soopstenija/1931-zapocnuvaat-arheoloskite-istrazuvana-na-lokalitetot-kostoperska-karpa

[batbayan]

Заштита на црквата „Св. орƒи¼а“ во село Курбиново

Заштитата на црквата „Св. орƒи¼а“ во преспанското село Курбиново, ко¼а е прогласена за споменик на културата уште од 1952 година како едно од врвните остваруваœа на источнохристи¼анската култура, е еден од приоритетите на Министерството за култура.

Според проектот, стручните екипи на Заводот за заштита на спомениците на културата и музе¼ - Битола во изминатиот период изврши¼а геотехнички и физичко-механички истражуваœа за конструктивна консолидаци¼а на црквата „Св. орƒи¼а“.

Паралелно со истражувачките работи на конструктивниот систем, се реализираа и истражувачки работи на ¾идното сликарство со цел да се утврдат техниката на сликаœе, видовите и распространетоста на оштетуваœата, како и нивните причинители. Направени се и дополнителни физичко-хемиски анализи на живописот од горните зони во црквата.

Во изминатиот период е изготвен и проект за конзерваци¼а на фрескоживописот и проект за изработка на привремен заштитен покрив врз градбата. По изведбата на заштитниот покрив, екипите е продолжат со истражувачките работи на архитектурата и на покривните елементи, а акцент е биде ставен врз утврдуваœето на првичните висински коти на ово¼ храм. Со тоа е завршат археолошките истражуваœа и е се заокружат истражувачките работи на архитектурата и на покривот.

По заокружуваœето на истражувачките работи и изготвуваœето на проектната документаци¼а, е се пристапи кон непосредни конзерваторско-реставраторски работи на фрескоживописот за што е бидат применети современи техники и методи. Со претсто¼ните конзерваторско-реставраторски активности, црквата „Св.орƒи¼а“ во Курбиново е биде целосно заштитена и во внатрешниот и во надворешниот дел.

http://cooltura.mk/arhitektura/zashtita-na-crkvata-sv-gjorgjija-vo-selo-kurbinovo

[batbayan]

ПРОДОЛЖУВААТ АРХЕОЛОШКИТЕ ИСТРАЖУВАŒА
Долината на кралевите е ¼а открива македонската истори¼а

"Дел од фокусот на проектот Археолошки катастар во 2015 година е го насочиме кон систематско археолошко топографско лоцираœе на па¼онските гробови и гробници во Долината на кралевите", вели д-р Лилчи, директор на Управата за заштита на културното наследство

Проектот Археолошки катастар на Република Македони¼а, археолошките истражуваœа и геоскенираœа на локалитетите Китино Кале, Кичево и Градиште на Пчиœа ка¼ Младо Нагоричане, се дел од десетте проекти кои годинава е бидат приоритет на Управата за заштита на културното наследство.

Областа, таканаречена Долина на кралевите, пак, е локалитет на ко¼ во иднина е му се обрне особено внимание.

Причината, според проф. д-р Виктор Лилчи, директор на Управата за заштита на културно наследство, е можноста на ово¼ простор да бидат откриени знача¼ни факти за истори¼ата на Македони¼а, но и можноста то¼ да стане и туристичка атракци¼а.

"Би рекол дека не беше сосема неочекувано неодамнешното сознание за концентраци¼ата на огромен бро¼ гробови и гробници на древните жители на територи¼ата на Република Македони¼а, Па¼онците во таканаречената Долината на кралевите. Па¼онците всушност учествувале во античката македонска генеза со околу 50-70%. И факт е дека тие од времето кога ¼а бранеле Тро¼а од Хелените, па се до третиот век пред н.е. акумулирале невидени матери¼ални и културни богатства. Оформиле кралство со историски познати кралеви Агис, Лике¼, Патра¼, Авдолеон, Леон, Дропион и уште неколку други. Оформиле величествени градови: Астибо, Билазора, Аударист и други. Така што дел од фокусот на проектот Археолошки кататстар во 2015 година е го насочиме кон систематско археолошко топографско лоцираœе на па¼онските гробови и гробници во Долината на кралевите", вели д-р Лилчи.
Според д-р Лилчи, деновиве се работи на усогласуваœата во контекстот на новите промени во Законот за културно наследство.

"Во текот на март и во продолжение следат интензивните контакти со Агенци¼ата за катастар на недвижности. Паралелно се работи на археолошкиот проект ко¼ како и минатата година се реализира преку Филозофскиот факултет во Скоп¼е во ко¼ професорите и студентите по археологи¼а на¼далеку отидоа во изработуваœата на геореференцираните планиметрии на старите градови и тврдини во Република Македони¼а", об¼аснува Лилчи. (Д.Т.)
Стручни лица и археолози има во доволен бро¼

Македони¼а има набавено и геоскенер за истражуваœе на тлото. Кон кра¼от на март, како што вели д-р Лилчи, следува и втората фаза од обуките. Во моментов се подготвува тимот ко¼ е работи со геоскенерот.

"Од 1977/8 година Филозофскиот факултет во Скоп¼е продуцира секо¼а година дипломирани археолози. Ова значи дека имаме вее континуирано 37 генерации дипломирани археолози. Освен тоа сведоци сме на интензивни археолошки истражуваœа во последните 10 години на бро¼ни археолошки локалитети, каде константно земаат активно учество огромен бро¼ археолози од музеите, од заводите или туку што дипломирани археолози", посочува д-р Лилчи.

http://vecer.mk/kultura/dolinata-na-kralevite-kje-ja-otkriva-makedonskata-istorija

[batbayan]

БРИТАНСКИ ЕКСПЕРТИ Е СЕ ВКЛУЧАТ ВО ИСТРАЖУВАŒЕТО НА КОСТОПЕРСКА КАРПА

Локалитетот Костоперска карпа е го истражуваат и професори од англиските универзитети од Саутемптон, Единбург и Оксфорд.

Како што на¼ави директорката на Музе¼от во Куманово Анита Цветновска, проекот е трае наредните четири години, а добил поддршка од Управата за заштита на културното наследство и од Министертвото за култура.

- Фокусот е ставен на регионот на Костоперска карпа во Младо Нагоричане познато уште како Жеглиговски камен или Мала Света Гора. Таму, според нашите археолози, има на¼малку три населби и остатоци од над 20-тина цркви, рече Цветановска на прес-конференци¼а.

Раководител на проектот е биде проф. д-р Дргана Младенови од Универзитетот од Саутемптон. За кораководители се назначени професори од Оксфорд и Единбург. Од Македони¼а е учествува Де¼ан орƒиевски.

- Проекот е трае до 2018 година. е се работи со геоскенираœе и археолошко сондираœе. Археолозите од Англи¼а е употребат свои инструменти, додека нашите инструменти набавени од Шведска по што е се споредат искуствата, истакна директорот на Управата за заштита на културно наследство Виктор Лилчи.

Според археологот Де¼ан орƒиевски од Музе¼от во Куманово, следната недела е до¼де раководителот на проектот ко¼ прво е се запозне со теренот и е утврди ко¼а метода на¼многу е одговара за понатамошните истражуваœа. е се проучува и архивата со ко¼а располага Музе¼от. За наесен се планирани пообемни истражуваœа.

http://www.utrinski.mk/default.asp?ItemID=3C160B023D599F4CB4C7AF7A06F9B0B9

[batbayan]

Археолозите реагираат на пресудата за „Музе¼“, бараат да се на¼дат вистинските сторители

Македонското археолошко научно друштво, единствената асоци¼аци¼а на професионални археолози во Македони¼а, на¼остро го изразува сво¼от револт на пресудата за случа¼от „Музе¼“ со ко¼ашто вработени во Музе¼от на Македони¼а и еден златар беа осуден на затворски казни од една до 8 години и осум месеци за исчезнуваœе на артефакти во Музе¼от.

„Институциите инволвирани во ово¼ судски процес, нам и на ¼авноста ни должат транспарентно об¼аснуваœе како и зошто се случи да бидат обвинети вработени во Музе¼от на Македони¼а, има¼и го предвид ноторниот факт дека исчезнатите вредни предмети не се прона¼дени ниту пак се откриени сторителите на кражбата. Дигнитетот на нашата професи¼а во изминативе неколку години, вклучува¼и го и ово¼ последен чин на ¼авно понижуваœе, за жал е урнисан токму пред портите на институциите коишто ¼а чуваат и ¼а штитат слободата на мислата и човечката правда и правото“ се вели во реакци¼а на Археолошкото друштво.

Тие сметаат дека нивните колеги се осудени на драконски казни иако стручно и чесно си ¼а вршеле работата.

„Лицата осудени со драконски казни, какви што не и се познати на истори¼ата на македонското право, стручно и чесно ги откри¼а на археолошките терени сега исчезнатите артефакти, истите ги документираа, ¼авно ги презентираа на археолошки изложби и ги популаризираа во печатените и електронските медиуми“ додаваат во реакци¼ата.

Тие бараа од инстируциите да ги отрки¼а вистинските сторители на ово¼ според нив, срамен чин ко¼што и наштети на државата, на Министерството за култура, на музе¼ските установи, но на¼многу на македонската археологи¼а.

„Исто така бараме надлежните судски инстанци односно повисоките судови, како и досега, да продолжат да работат согласно словото на законот во корист на правдата и вистината“ се вели во реакци¼ата.

http://mkd-news.com/arheolozite-reagiraat-na-presudata-za-muzej-baraat-da-se-najdat-vistinskite-storiteli/

[batbayan]

Истражуваœе на подводен локалитет во струшко

Возбудливо 80 км долго патуваœе под вода околу Охридското езеро-меƒународниот нуркачки инструктор Милутин Секулоски ко¼ пред 20-тина дена го започна пренуркуваœето на на¼старото езеро во Европа, денес е го истражува струшкиот подводен локалитет

Возбудливо 80 км долго патуваœе под вода околу Охридското езеро-меƒународниот нуркачки инструктор Милутин Секулоски ко¼ пред 20-тина дена го започна пренуркуваœето на на¼старото езеро во Европа, денес е го истражува струшкиот подводен локалитет и та¼ните кои ги кри¼ат потонатите бротчиœа од прва светска во¼на.

- Денес имаме за задача да се дружиме со членовите на клубот за подводни активности ,,Нуркач” од Струга и имаме планирано нуркаœе на потонати бродчиœа кои се на седум метри длабочина, доста атрактивни како нуркачка локаци¼а - рече Секулоски.

Подводните археолози лани почнаа да го истражуваат локалитет ко¼ иако се наоƒа на само 400 метри од брегот, бил малку познат ка¼ стручната и културната ¼авност, а за ко¼ стружани само начуле дека тука има брод-влекач и шест-седум бродчиœа поврзани како вагони. За да стане туристичка атракци¼а ово¼ подоводен археолошки локалилет на¼напред потонатите бродови треба археолошки да се истражат, документираат, да се направат цртежи и потоа да се презентираат пред ¼авноста. Во тоа од голема корист е биде миси¼а на охридскиот нуркач Секулоски, ко¼а има и научно - истражувачка димензи¼а.

- Од година во година се повее има заитересирани туристи за посетуваœе на тие локации, можеме да ги спомниме бротчиœата,имаме археолошки локалитети, имаме извори подводни, добра конфигураци¼а на терен има - из¼ави Игор Скепароски од клубот за подводни активности ,,Нуркач”-Струга.

До сега под вода Секулсоки помина 20 километри од езерото, откива¼и редок жив свет ко¼ е понуди возбудлива репортажа, но и е поттикне акци¼а за спас на езерото од загадените води. Секулски вели дека на¼големите загадувачи на езерото, реките Грашница, Сатеска и Дал¼ан носат цврст отпад и одромни колични нанос ко¼ се таложи на езерското дно.

http://www.alfa.mk/News.aspx?ID=91237#.VRBll_msX9V

[batbayan]

Македонски археолози дел од меƒународен проект за предисториски населби кра¼ вода

Македонски, шва¼царски, украински и руски археолози е реализираат меƒународен проект за предисториски населби кра¼ вода. Европскиот SCOPES проект Network in Eastern European Neolithic and Wetland Archaeology (NEENAWA) е го спроведат со поддршка на Шва¼царската национална научна фондаци¼а.

Во тек на тригодишниот меƒународен проект, македонските археолози заедно со колегите од Универзитетот од Берн и Музе¼от Ермитаж е обучуваат студенти во полето на дендрохронологи¼ата, подводната археологи¼а и методите на ископуваœе во мочурливи средини.

Македонските координатори на ово¼ проект, Гоце Наумов и Валентина Тодороска, е обучуваат европски студенти и археолози во сферата на предисториската археологи¼а во Македони¼а, а македонските студенти е ги насочат кон изучуваœе и усовршуваœе на археолошките методи во Шва¼цари¼а и Руси¼а. Некои од младите македонски археолози е се запознаат и подготват за дендрохронолошките методи на датираœе, а кои не се многу применети во ово¼ регион.

Во текот на проектот е се изведат повее предаваœа и работилници за неолитот и предисториските наколни населби во Македони¼а и Европа, а е биде организирана и голема меƒународна конференци¼а во Охрид посветена на овие населби и нивното датираœе.

Изборот на млади археолози кои е се вклучат во проектот е се врши преку ¼авен повик, со што на обука е се испратат оние кои имаат на¼добри познаваœа од предвидените научни области и ¼асна цел како натаму да ги применат во своите истражуваœа. На то¼ начин, би се формирала помала група на млади археолози кои во иднина е ги ползуваат своите искуства со современите археолошки методи и е придонесат кон разво¼от на македонската археологи¼а.

http://www.sitel.com.mk/makedonski-arheolozi-del-od-megjunaroden-proekt-za-predistoriski-naselbi-kraj-voda

[batbayan]

Обука за користеœе високотехнолошки методи во архелоги¼ата

Управата за заштита на културното наследство во соработка со НУ Археолошки музе¼ на Македони¼а и фирмата „Геоархео“ од Хрватска, оваа недела (22-29 март) организира обука за користеœе високотехнолошки методи во архелоги¼ата.

Обуката за работа со георадар, ко¼ го поседува Управата, ¼а прават Горан Скелац, дипломиран археолог и £урица Горичанец, инжeнер по електротехника од „Геоархео“, на археолошкиот локалитет Скупи.

Методите на истражуваœата се археолошка геофизика, примена на георадар, теренски преглед и документираœе. Теренскиот дел подразбира геофизичко снимаœе во висока резолуци¼а а со цел картираœе на подземните структури на локалитетот и нивна интерпретаци¼а.

Во рамки на обуката е направено и снимаœе на античкиот театар во Скупи со беспилотно летало од мала висина, со чи¼а помош се добива снимка со високарезолуци¼а од ко¼а се изработува орто фотографи¼а и 3D модел на теренот.

http://daily.mk/makedonija/obuka-koristenje-visokotehnoloshki-metodi-arhelogijata-1

[batbayan]

е се обучуваат археолози за проучуваœе наколни населби

Целта е да се зголеми бро¼от на подводни археолози и на оние што работат во мочурлив терен, како и да се усовршат нивните познаваœа во согласност со тековните археолошки пристапи. Некои студенти е се обучат и во полето на дендрохронологи¼ата, со што е имаме експерти што прецизно е ги датираат предисториските локалитети, велат носителите на истражуваœето

МЕУНАРOДЕН АРХЕОЛОШКИ ПРОЕКТ

Голем европски проект за проучуваœе на праисториските населби на вода, соработка меƒу македонски, шва¼царски, украински и руски археолози, поддржан од Шва¼царската национална научна фондаци¼а, е се реализира наскоро. Во рамките на ово¼ тригодишен меƒународен проект, концентриран на наколните населби, македонските археолози заедно со колегите од Универзитетот од Берн и музе¼от „Ермитаж“ е обучуваат студенти на полето на дендрохронологи¼ата, подводната археологи¼а и методите на ископуваœе во мочурливи средини. Дендрохронологи¼ата претставува специфичен метод за анализа на годовите на дрвото, со што се утврдува точната старост на предметот.

Да се зголеми бро¼от на подводни археолози

Македонските координатори на ово¼ проект, археолозите Гоце Наумов и Валентина Тодороска, е обучуваат европски студенти и археолози во сферата на праисториската археологи¼а во Македони¼а, а нашите студенти е ги насочат кон изучуваœе и усовршуваœе на археолошките методи во Шва¼цари¼а и во Руси¼а.
Некои од младите македонски археолози е се запознаат и подготват за дендрохронолошките методи на датираœе, кои не се многу применувани во ово¼ регион.
- Повеето од методите се делумно применети во македонската археологи¼а, а некои првпат е се воведат. Целта е да се зголеми бро¼от на подводни археолози и на оние што работат во мочурлив терен, а наедно да се усовршат нивните познаваœа во согласност со тековните археолошки пристапи. Некои студенти е се обучат и во полето на дендрохронологи¼ата, со што е имаме експерти што прецизно е ги датираат локалитетите што досега ги сместувавме во одредени предисториски периоди само според аналогиите меƒу археолошките артефакти - вели Наумов.

е се прецизира годината на градеœе на населбите

Според археолозите, нема да се датираат артефактите, туку населбите во кои тие се користеле.
- Голем бро¼ предисториски населби се сочинети од дрвени наколни градби и е се земат примероци од столбовите на кои тие биле поставени. Со оглед на големата прецизност на дендрохронолошкиот метод, е се знае точно во ко¼а година биле изградени, и тоа со мала вари¼абилност од пет до десет години. Досега ниту еден друг метод не овозможува ваква прецизност. Со ова првпат е може точно да детерминираме во кои години се основани и обновувани населбите, за кои се знае дека му припаƒаат на доцниот неолит, енеолитот, бронзеното и железното време - вели Наумов.
Нашите студенти примероците е ги проучуваат во лаборатори¼а во Шва¼цари¼а, биде¼и ка¼ нас нема дендролошка лаборатори¼а.
е се направи база на примероци, ко¼а е се датира и натаму е се користи како референца за идните проучуваœа. Според археолозите, токму примената на овие методи во многу други зем¼и покажала прецизна хронолошка шема на предисториските населби.

Сознани¼ата е се сублимираат во монографи¼а

Истражуваœето е биде насочено кон повее предисториски локалитети во Охридско и До¼ранско Езеро, но и на оние во Пелагони¼а, ко¼а е регион изложен на подземни води и поплави, а кои ¼а дефинирале организаци¼ата на тумбите. Нема да се врши нивно ископуваœе, туку проучуваœе од археолошки, географски и хронолошки аспекти, што секако треба да ги определи времето и карактерот на овие населби.
- Сите добиени сознани¼а, на кра¼от на проектот во 2017 година, е се сублимираат во монографи¼а концентрирана на ваквите предисториски населби во повее европски зем¼и. Паралелно со истражуваœата и со обуките е се одржат голем бро¼ предаваœа за предистори¼ата во Македони¼а, што е биде соодветна меƒународна презентаци¼а на нашето културно наследство, но и промовираœе на тековните сознани¼а поврзани со организаци¼ата на населбите и обележ¼ата на матери¼алната култура од то¼ период - вели Наумов.
Во текот на проектот е се одржат повее предаваœа и работилници за неолитот и за праисториските наколни населби во Македони¼а и во Европа, а е биде организирана и голема меƒународна конференци¼а во Охрид посветена на оваа тема. Изборот на млади археолози што е се вклучат во проектот е се врши преку ¼авен повик, со што на обука е се испратат оние што имаат на¼добри познаваœа од предвидените научни области.

http://www.novamakedonija.com.mk/NewsDetal.asp?vest=33015105388&id=16&setIzdanie=23432

[batbayan]

Откриена статуа од 2-от век на локалитетот Скупи

Археолозите кои го истражуваат скопскиот локалитет Скупи вчера откриле редок артефакт од 2 век наша ера - статуа во облик на обезглавена женска фигура, со ко¼а е покриен гроб за ко¼ се претпоставува дека е од доцната антика, 4-5 век.

Статуата веро¼атно е донесена од друг локалитет, извадена како предмет од неко¼ постар об¼ект (споли¼а), подоцна реупотребена како покривен елемент - капак на саркофаг на гроб вкопан во оркестрата во Скупи. Таму е во тек трета фаза од истражуваœето, кое треба да резултира со реконструкци¼а на театарот и гледалиштето со 10.000 седишта, што се очекува да заврши во 2017 година.



Министерката Канческа-Милевска денеска го посети локалитетот и информираше дека се се одвива според планираната динамика - целосно е завршено истражуваœето на сценската зграда, на гледалиштето, а во тек е истражуваœето на оркестрата.

- Се подготвува тендерската документаци¼а за избор на фирма ко¼а е продолжи со целосна конзерваци¼а на сценската зграда. Тендерот е планирано да се об¼ави до кра¼от на април и веднаш започнуваме со реконструкци¼а и конезрваци¼а на сценската зграда. Гледалиштето е истражено и до кра¼ на ¼уни треба да се изготви и проектот за него за да се пристапи кон тендер. Во оркестрата, како што видовме денеска, има богати наоди. Тука се откриени уште неколку гробови, што претпоставува дека се очекува да се открие некропола од 4-5 век наша ера. е видиме како е тече динамиката откако е ги избереме фирмите и ако таа се запази - во 2017-та можеме да го отвориме за ¼авноста театарот во ово¼ локалитет ко¼ е на¼голем ка¼ нас, из¼ави Канческа-Милевска.



Директорот на Управата за заштита на културното наследство Виктор Лилчи рече дека сега е работат на откриваœе на подот на оркестрата, со што е завршат археолошките истражуваœа во Скупи.

- Ова е навистина возбудливо. Тимот откри една некропола ко¼а засега содржи два-три гроба, на¼веро¼атно од 4-5 век кога Теодоси¼ Втори го издигнал христи¼анството на ранг на главна, врвна религи¼а во Римското царство. Нас не интересира кои се овие христи¼ани - дали се луƒе кои пострадале или се роднини на луƒето кои пострадале во оркестрата. Во доцната антика, во текот на 3-ти и 4 век, христи¼аните биле жртвувани во театрите, рече Лилчи.

То¼ очекува да бидат откриени и други делови од прона¼дената конструкци¼а.

- Главно, тоа е бел, ситнозрнест мермер од некое ател¼е, можеби од скулпторска работилница ко¼а работела тука, во Скупи, или во познатата скулпторска работилница во Стибера, на пример, па да е пренесен, додаде директорот на Управата.

http://cooltura.mk/arheologija/otkriena-statua-od-2-ot-vek-na-lokalitetot-skupi

[batbayan]

ЗАПОЧНУВААТ АРХЕОЛОШКИТЕ ИСТРАЖУВАŒА ВО КУМАНОВСКО ПОЛЕ

Македонската Света Гора ¼а крие та¼ната на 40 цркви

"Поволната и природно заштитена позици¼а условила местото да биде населено уште од периодот на енеолитот (3. милениум пред н.е.), меƒутоа, според археолошките остатоци, се чини, дека во два периоди претставувал регионален центар, во периодот 4-3 век пред н.е. и во периодот на доцната антика, па се до Средниот век", вели орƒиeвски, од Музе¼от во Куманово


Четириесетте цркви од различни историски периоди се причина локалитетот Костоперска Карпа во Младо Нагоричино (познат и како Жеглиговски Камен и како Св. Петка) да биде нарекуван и како Мала Света Гора.

Ово¼ локалитет доминира со регионот на Кумановско Поле, а претставува природна форма на изгасната вулкан и како таков рел¼еф, според Де¼ан орƒиевски од Музе¼от на Куманово, е уникатен. Токму кон кра¼от на април е започнат и археолошките истражуваœа кои е дадат повее информации за живееœето на ово¼ простор.

"Поволната и природно заштитена позици¼а условила местото да биде населено уште од периодот на енеолитот (3. милениум пред н.е.), меƒутоа, според археолошките остатоци, се чини дека во два периоди претставувал регионален центар, во периодот 4-3 век пред н.е. и во периодот на доцната антика, па се до Средниот век", вели орƒиeвски.
Првите истражуваœа на локалитетот се започнати во 1983-та, но работено е и во 1987, 1988, 2000, 2005 при што е откриен тенок енеолитски сло¼ со богат матери¼ал на Акрополата, повее градби, цистерни и ранохристи¼анска базилика со раносредновековни погребуваœа во неа.

Како што информира орƒиевски, откриена е и подземна простори¼а со недефинирана функци¼а во ¼угозападниот дел, една црква во западното поднож¼е, како и некропола од доцноримскиот период.

"Работено е на археолошко ископуваœе на две цркви - една на акрополата, ко¼а е датирана во 5-6 век, и една во западното подградие, датирана во 16 век. Денес се во употреба уште две цркви од 16-17 век (Св. Петка и Св. орƒи). Постои и гроб¼анска црква во урнатини (св. Никола) и уште една ко¼а денес не е видлива "Св. Димитри¼а". Пред само 100 години, патеписците кажуваат за постоеœе остатоци на уште на¼малку 2 цркви кои денес не ги знаеме. Инаку, од истите патеписци постои податок дека Турците го нарекувале селото Младо Нагоричане со името Кирклисе, што значи четириесет цркви", додава орƒиевски.
То¼ посочува дека во моментот траат подготовките за отпочнуваœе на археолошките истражуваœа на локалитетот, во организаци¼а на Музе¼от Куманово, кои се планираат за кра¼от на април, а кои се дел од годишната програма на Министерството за култура. Ископуваœата е бидат систематски, а нивниот обем е се зголемува секо¼а година.

Извонредни услови за туристички разво¼

Според Де¼ан орƒиевски од Музе¼от на Куманово, локалитетот нуди извонредни содржини кои може да се искористат за туристичка презентаци¼а.

"Самите рел¼ефни форми се уникатни и нудат пе¼заж ко¼ го нема никаде на Балканот. Двете сочувани цркви (од кои на едната и треба итна конзерваци¼а) се едни од на¼репрезентативните споменици на поствизантиското сликарство и треба да бидат отворени за посетителите. Со помали интервенции, мистичната подземна простори¼а исто така може да се прилагоди за посети на туристите. Истото можеме да го кажеме и за црквите кои се сочувани во урнатини. Ако продолжи подршката ко¼а ¼а добиваме од Министерството за култура и ако успееме да ¼а истражиме ранохристи¼анската црква, како и еден дел од бедемот на населбата, тогаш, локалитетот, пред се поради сво¼ата местоположба (на крстопат меƒу Скоп¼е - Софи¼а и граничниот премин Прохор Пчиœски) ги има сите предуслови за привлекуваœе на туристи", вели орƒиевски.

http://vecer.mk/kultura/makedonskata-sveta-gora-ja-krie-tajnata-na-40-crkvi

[batbayan]

ПРЕСТИЖНИОТ ОКСФОРД СТАНУВА ДОСТАПЕН ЗА МАКЕДОНСКИТЕ
АРХЕОЛОЗИ

Македонски млади археолози е имаат шанса по еден месец да престо¼уваат на престижниот Универзитет во
Оксфорд, да ги користат богатите библиотеки, да слушаат предаваœа, да се поврзат со светски институции и
имиœа од археологи¼ата. е доби¼ат шанса да учат од на¼добрите. Ова е само една од иници¼ативите на
Фондаци¼ата „Kирил Тра¼ковски“ со седиште во Лондон, ко¼а има единствена цел - да го подигне нивото на
познаваœето на археолошкото и културното наследство на Македони¼а во светот. Иако е формирана пред само
три години, вее се гледаат резултатите од работата. Пред десетина дена д-р Ендр¼у Вилсон, еден од
на¼реномираните активни археолози во светот, раководител на катедрата за римски период на Универзитетот
„Оксфорд“, одржа три предаваœа во Скоп¼е. По препорака на Вилсон, неговите поранешни студенти, денес
професори на универзитетите во Единбург и во Саутемптон, е работат на археолошкиот локалитет Kостоперска
Kарпа, Kумановско.
Славица Тра¼ковска-Ве¼т е една од основачите на фондаци¼ата, именувана по не¼зиниот брат, Kирил Тра¼ковски, ко¼
беше меƒу на¼почитуваните археолози во зем¼ава. Таа деновиве престо¼уваше во зем¼ава со професорите од
Англи¼а. Тра¼ковска-Ве¼т накусо претстави дел од нивните планови, кои е бидат добредо¼дени за многу млади
археолози.

Стипендии за едномесечен престо¼

- Со професор Вилсон разговаравме нашата фондаци¼а на неколкумина млади археолози да им финансира
едномесечен престо¼ на Универзитетот во Оксфорд. Тоа значи дека е имаат пристап во секо¼а област на
универзитетот - библиотеки, предаваœа, институции, контакти. Така е можат да се поврзат со други археолози од
светот и понатаму да го продолжат професионалната соработка и комуникаци¼а. Планираме секо¼а секо¼а година
на Оксфорд да има по еден докторанд и по два-тро¼ца археолози на едномесечен престо¼ - вели Тра¼ковска-Ве¼т.
Првите што е заминат на едномесечен престо¼ во Оксфорд се вее „пикирани“. Фондаци¼ата сега разработува
систем како да ги избираат студентите.

- Ние сме релативно млада фондаци¼а, а за кратко време имавме многу големи активности. Планираме да
направиме посто¼ана шема, да го утврдиме моделот на при¼авуваœе, ко¼ е биде ставен на нашата интернет-
страница. Ова е биде меƒународен конкурс. Почнавме со Македони¼а. биде¼и сакавме да искористиме што
повее македонски археолози да престо¼уваат во Оксфорд - об¼аснува Тра¼ковска-Ве¼т.
Според неа, фондаци¼ата има неколку струи на соработка со истражувачите од Англи¼а - да обезбедат стипендии
или да им помогнат на стипендисти да го продолжат своето образование на Оксфорд, познати професори да
предаваат на теми од областа на археологи¼ата што не се покриени во Македони¼а, директни истражуваœа на терен, кои би биле публикувани во реномирани списани¼а и друго.

За Kостоперска Kарпа 250.000 евра

Тро¼ца млади професори, поранешни студенти на Вилсон, вее подготвуваат проект да истражуваат во нашата
зем¼а. Во изминатите две години тие трипати ¼а посети¼а Македони¼а. Фондаци¼ата исконтактирала со нашето Министерство за култура и со Управата за заштита на културното наследство.

- Kостоперска Kарпа беше една од многуте локации на кои работеше мо¼от брат. Ова е неко¼ вид продолжение. Ми
беше задоволство што професорите од Англи¼а ¼а избраа токму оваа од неколку предложени локации. Сега
работат физибилити-студи¼а за проектот, ко¼ треба да трае пет години. Врз основа на студи¼ата финансиите треба
да до¼дат од Европската Уни¼а, околу 250.000 евра за пет години. С` уште работиме на тоа. Освен професорите што
е го водат проектот, е има и десетина докторанди од Англи¼а и уште толку студенти и постдипломци од Македони¼а. Нивните докторски десертации што е произлезат од истражуваœата е се публикуваат и е стигнат во меƒународните археолошки весници. Тоа за мене е важно, како и за Во меƒувреме, богатата лична библиотека на Kирил Тра¼ковски, ко¼а по неговата смрт пре¼де во сопственост на фондаци¼ата, му е предадена на Археолошкиот музе¼ на Македони¼а, каде што е отворена посебна простори¼а, ко¼а е биде библиотека на фондаци¼ата.

- Биде¼и книгите се вредни, знача¼ни, може да се користат посто¼ано, но тоа не е доволно. Треба да се следат и
сите нови издани¼а. Со помош на универзитетите од Оксфорд и од Единбург е ги следиме новите издани¼а, е ги
купуваме и така е ¼а надградуваме библиотеката. Планираме да има и посебен комп¼утер и линк со сите
реномирани универзитети преку кои македонските археолози е добиваат информации - об¼аснува Тра¼ковска-
Ве¼т.

СПИСАНИЕТО „ПАТРИМОНИУМ“ Е ДОБИЕ ПРЕВОД НА АНГЛИСКИ

Во Археолошкиот музе¼ на Македони¼а деновиве беше промовиран новиот бро¼ на списанието „Патримониум“,
посветен на Kирил Тра¼ковски, на неговата работа и во сеаваœе на него како личност и археолог.

- Станува збор за периодично списание, во кое повее археолози ги публикуваат своите трудови, секо¼ на сво¼
¼азик. Вее разговарав со уредникот на списанието целото да го преведеме на англиски ¼азик и електронски да
биде достапно до сите светски универзитети, каде што е можат да ги следат актуелните случуваœа во
македонската археологи¼а - вели Славица Тра¼ковска-Ве¼т.

http://dnevnik.mk/?ItemID=1C76A5486559484BB385AB0666096C91

[batbayan]

Мозаиците во античкиот локалитет Херакле¼а Линкестис отворени за посетителите

Стручни екипи на НУ Завод и Музе¼-Битола заврши¼а со пролетното отвораœе на мозаиците во античкиот локалитет Херекле¼а Линкестис со што туристите и останатите гости повторно е можат да ги набšудуваат ма¼строрствата и реткостите во ово¼ локалитет...

Заштитата на мозаиците со песочно покриваœе се врши во зима заради ниските температури и снегот, а пролетното откриваœе завршува во ово¼ дел на годината кога тие стануваат достапни за ¼авноста, потврди Šиšана Христова, директорка на НУ Завод и Музе¼-Битола.

- Од денес сите домашни и гости од странство што е го посетат античкиот локалитет Херакле¼а, непречено може да ги видат трите големи мозаици, односно нартексот Голема базилика, нартекс и наос на Мала базилика и крстилницата. Заштитата или прекиривката со песок е стандардна процедура за да мозаиците не се оштетат во текот на зимата и високата снежна покривка, а сега отворени, мозаиците е бидат достапни на ¼авноста до доцна наесен, посочи Христова.

НУ Завод и Музе¼-Битола деновиве се подготвува за повее настани и манифестации од негова надлежност, како и за на¼новото издание на графичкото триенале.

http://cooltura.mk/arheologija/mozaicite-vo-antichkiot-lokalitet-herakleja-linkestis-otvoreni-za-posetitelite

[batbayan]

е се истражува собранието на Стибера, македонската Помпе¼а

Македонската Помпе¼а, како што го нарекуваат античкиот град Стибера ка¼ прилепското село Чепигово, годинава
е ¼а истражуваат археолозите откако минатата година даде многу интересни научни резултати. Античкиот град
изминативе педесетина години не го доби вниманието што го заслужува, па отсекогаш е во сенката на Скупи,
Стоби или на Херакле¼а Линкестис. Тоа по што е исклучителен и по што го добил епитетот македонска Помпе¼а е
зачуваноста на откриените об¼екти. Од 2008 година с` повее внимание се посветува на Стибера и на полето на
археолошките ископуваœа и на полето на конзерваци¼а на об¼ектите.
Иако е дел од капиталните проекти на Владата, за годинашните активности на локалитетот се издвоени 300.000
денари. Истражуваœата е почнат кон средината на ¼уни, а е траат дваесетина дена. е ги спроведат тимови од
Заводот за заштита на спомениците на културата и музе¼ од Прилеп. Сите активности ги координира Управата за
заштита на културното наследство, а раководител на ископуваœата е археологот Душко Темелкоски.

Според директорката на Заводот и музе¼, Гордана Спироска-Данаилоска, во истражуваœата е учествуваат 20-ина
стручœаци (археолози, архитекти, историчари на уметност) и десетина работници.
- Можеби до 2008 година локалитетот навистина беше во втор план. Но, оттогаш се смени¼а многу нешта. На
Стибера се откриени многу нови елементи. Не се вршат само археолошки истражуваœа. Завршена е
конзерваци¼ата на повее об¼екти, а тоа е скап процес. Толку пари не биле вложени во ово¼ локалитет со децении -
вели Спироска-Данаилоска.

Туристите се интересираат

Археологот Темелкоски об¼аснува дека на минатогодишните ископуваœа откриле остатоци од монументална
градба, северно од храмот посветен на божицата Тихе (заштитничка на градот). Евидентирале два ¾ида од
об¼ектот, декорирани со луксузна штуко-техника и полиœа обоени со светла, односно во црвена бо¼а.
- Покра¼ едниот ¾ид се протегала ниска платформа и мермерен жртвеник. Имало и неколку масивни архитектонски
елементи од мермер, но на¼значаен наод е епиграфскиот споменик со натпис - об¼ава во чест на заслужен граƒанин
по име Флави¼. Оваа почест ¼а об¼авила собранието (булевтерион) на градот Стибераж од периодот на римското
владееœе. Kако и денес, така и во античкиот свет собранието на секо¼ град имало мошне важно административно
значеœе - об¼аснува Темелкоски.

Според него, досегашните прона¼доци само ги поттикнале претпоставките дека во Стибера е откриено градското
собрание. Ако се потврди оваа теза, тоа би бил прв ваков об¼ект на територи¼ата на денешна Македони¼а. Затоа
годинашните истражуваœа е бидат наменети да се дооткрие останатиот дел од градбата.
На прашаœето дали туристи често го посетуваат локалитетот, Темелкоски вели дека тоа се случува во летните
месеци, особено додека се одвиваат теренските истражуваœа.
- Веро¼атно интересот на посетители од зем¼ата во ово¼ период е зголемен поради редовните медиумски
информации за с` што се случува на Стибера. Според кажуваœата на мештаните од Чепигово, во текот на целата
година доаƒаат туристи-намерници од странство кои се интересираат за Стибера - вели то¼.

Антички град со 20.000 жители

Темелкоски об¼аснува дека Стибера бил значаен антички град. Егзистирал од средината на 3 век пр. н.е до кра¼от
на 4 век. За време на македонско-римските во¼ни римските легии се снабдувале со жито во ово¼ град, а
последниот античко-македонски крал Персе¼ во еден период во Стибера го стационирал сво¼от штаб од каде што
раководел со воените операции против рим¼аните. То¼ додава дека Стибера со право го носи епитетот македонска
Помпе¼а поради големиот бро¼ откриена мермерна пластика со извонредна претстава на човечката анатоми¼а.
- Последните години државата го зголеми интересот за градот става¼и го во листата на археолошки локалитети
од капитален интерес. Сепак, досега откриените об¼екти се мал дел од урбаната целина. Градот во сво¼от на¼голем
процут бил во ранг на мегаполис од наше време и со право го заслужува третманот на археолошки локалитет од
капитален интерес. Има огромен потенци¼ал, но за соодветна културна промоци¼а потребни се многу поголеми
вложуваœа од страна на државата, со кои би се овозможиле откриваœа на поголем бро¼ ¼авни градби - вели
Темелкоски.

Об¼ектите откриени на Стибера се во средиштето на локалитетот, а околу има многу неистражени делови кои се во
приватни ниви, вели директорката за прилепскиот Завод и музе¼, Гордана Спироска-Данаилоска. Поради тоа, ово¼
локалитет с уште не е зрел да функционира како самосто¼на институци¼а следе¼и го примерот на Стоби, ко¼ се
покажа како многу успешен.
- Во атарот на селото Чепигово има многу зем¼оделски парцели кои се во државна сопственост. Но, има отпор од
населението. Се обидовме да направиме експропри¼аци¼а, но ниту еден од сопствениците не потпиша из¼ава за
согласност. Во ваква ситуаци¼а тие не смеат да работат во заштите

http://dnevnik.mk/default.asp?ItemID=ED024E123A6A9841B7A74E62A07C7E11