Съобщение

Collapse
No announcement yet.

Archaeological news from Macedonia

Collapse
X
 
  • Filter
  • Време
  • Show
new posts

    ЗАВРШИ£А ЗАШТИТНО-АРХЕОЛОШКИТЕ РАБОТИ НА СЛАМИТЕ КА£ МАРИОВСКОТО СЕЛО ВЕПРЧАНИ

    За првпат се заштитени гробовите од железно време

    Керамички садови, садови во форма на бокал, фрагмент од салтелеон свиен во три навоа, за ко¼ се претпоставува дека имал улога на прстен, бронзена игла и друг движен археолошки матери¼ал се прона¼дени при заштитно-археолошки работи на локалитетот Сламите, ка¼ мариовското село Вепрчани, кои за првпат годинава ги направи прилепскиот Завод и Музе¼ .
    "Со заштитно-археолошките истражуваœа се доби¼а нови сознани¼а за погребуваœето во преодниот период и во раното железно време на просторот на Мариово, а уште познача¼ни се сознани¼ата дека истиот простор за погребуваœе се користел и во доцноантичкиот период", вели археологот Александар Миткоски, кустос советник во Музе¼от, ко¼ раководеше со екипата .
    На локалитетот Сламите, оддалечен околу еден километар од селото Вепрчани, има три тумули со различна големина, а заштитно-археолошките ископуваœа се вршеа на на¼оштетениот тумул од механизаци¼а при прошируваœе на локалниот пат во 2008 година.
    Утврдено е дека могилата е со правилна кружна форма, со пречник од околу 11,40 метри, иако, поради ограничените средства од 140 ил¼ади денари, не е целосно истражена. Истражени се целосно два сегмента и четири гробови. Како што посочува археологот Миткоски, два од нив се од типот циста, односно гробови градени од камени плочи од сите страни, кои се дополнително вкопани во тумулот и се од доцноантичкиот период, еден е граден од аморфен камен и еден гроб со кремаци¼а, кои датираат од железното време. Во втората фаза се планира тумулот целосно да биде истражен, со придружните об¼екти како составен дел.

    ДАЛЕКУ ОД СЛОБОДАТА
    И НЕРАЗДЕЛЕНИ ОД НЕА
    ОВДЕ ПАДНАА 40 ХЕРОИ
    НА ИЛИНДЕН

    Паметна плоча, Крушево,
    ИЛИНДЕН 1953

    Comment


      НАЦИОНАЛНИОТ КОНЗЕРВАТОРСКИ ЦЕНТАР ПРОДОЛЖУВА СО ПРОЕКТИ

      Црквата Св. орƒи Победоносец и Арабати баба тее на лифтинг


      Завршуваат подготовките за реконструкци¼а и заштита на Чарши Ÿами¼ата во Прилеп, во тек е конзерваци¼а на 40 икони кои се подготвуваат за големата изложба во Утрехт, а во Ÿами¼ата во селото Табановце Центарот врши истражуваœе...

      Црквата "Св. орƒи Победоносец" во селото Младо Нагоричане ко¼а датира од 16 век деновиве започна да се санира, а до кра¼от на годината е се работи и на третата фаза од реконструкци¼ата на Арабати баба тее во Тетово каде што е се санираат заштитните ¾идови и покривната конструкци¼а. Вее се завршуваат и подготовките и документаци¼ата за реконструкци¼а и санаци¼а на Чарши Ÿами¼ата во Прилеп. Според директорот на Националниот конзерваторски центар, БехиŸудин Шехапи, во тек е и конзерваци¼а на 40 икони кои се подготвуваат за големата изложба во Утрехт, а во селото Табановце, Центарот спроведува истражувачки работи и проекции...
      - Покра¼ проблемите што ги имаме поради недоволен бро¼ на соодветен кадар и финансиски средства успеавме изминатата година да реализираме околу 80 отсто од зацртаните проекти. Вее за наредната година до Министерството конкуриравме со 80 проекти од областа на археолошки истражуваœа, конзерваци¼а, меƒународна соработка, дигитализаци¼а и издаваштво, потенцира Шехапи.

      Со проектот за конзерваци¼а и реставраци¼а на "Св. орƒи Победоносец" во Младо Нагоричане според надлежните во Центарот, е се извршат конзерваторски работи на покривот, фасадата, потпорните ¾идови околу црквата, активности кои е се реализираат во фази. Об¼ектот е монументална гробишна црква, изградена во втората половина на 16 век како една од повеето сакрални градби во кругот на голема монашка заедница.
      Што се однесува пак, до Чарши Ÿами¼ата во Прилеп, намерата е да се санира об¼ектот и да се адаптираат услови за уметничка галери¼а.

      Отворен конзерваторски центар во Гостивар
      Вчера во Гостивар беше отворен реконструираниот НУ Конзерваторски центар чи¼а цел, според директорот Аднан Фе¼зулаи, е биде да се санираат и заштитат об¼екти кои претставуваат културно наследство во ово¼ дел од државата.
      - Од Министерството за култура изминатите две години добивме средства со кои опремивме четири кабинети и лаборатори¼а во ко¼а е се вршат конзерваторските работи. До Министерството за наредната година вее конкуриравме со седум проекти за заштита на недвижно наследство во Гостивар и околината, вели Фе¼зулаи.

      ДАЛЕКУ ОД СЛОБОДАТА
      И НЕРАЗДЕЛЕНИ ОД НЕА
      ОВДЕ ПАДНАА 40 ХЕРОИ
      НА ИЛИНДЕН

      Паметна плоча, Крушево,
      ИЛИНДЕН 1953

      Comment


        АРХЕОЛОШКИ ИСКОПУВАŒА ВО СКОПСКОТО СЕЛО БУЧИНЦИ

        Македонците три милениуми ¼адат на гробишта

        До овие заклучоци до¼доа археолозите што деновиве прона¼доа еден, навидум обичен и безначаен гроб од железно време

        Повее од 28 века луƒето што живеат на овие простори го негуваат обича¼от да ¼адат на гробишта. „Христи¼анскиот“ обича¼, ко¼ всушност е сосема пагански има долга традици¼а во Македони¼а. До овие заклучоци до¼доа археолозите што деновиве прона¼доа еден, навидум обичен и безначаен гроб од железно време, на археолошкиот локалитет ка¼ скопското село Бучинци. Артефактите прона¼дени во последните неколку години укажуваат и на уште еден интересен податок - дека па¼онската култура во 7 и во 6 век пред новата ера била проширена и во скопскиот регион, а тука всушност била северната граница на па¼онските племиœа. Да биде поинтересно, таа граница од пред 28 века се поклопува со денешната северна граница на Македони¼а.

        Петнаесетина археолози, студенти, работници вее еден месец го истражуваат локалитетот ко¼ се простира на повее ридови над селото. На терасите се простираат големи родовски гробници од железно време.

        - Мислевме дека годинава е го прона¼деме градот во ко¼ живееле овие луƒе, но повторно наидовме на гробница. Градот е мора да го бараме на околните ридови - вели раководителот на истражуваœата археологот Страхил Темов, виш кустос во Археолошкиот музе¼ при Музе¼от на Македони¼а.

        Во денешно време, приказната за археолошкиот локалитет ка¼ Бучинци почнува пред 30 години. Археологот Иван Микулчи првпат го посетил и според површинските наоди, го евидентирал како доцноантички локалитет. По извесно време таму работел и археологот Зоран Георгиев, ко¼ пронашол артефакти и од железното време.

        МАКЕДОНСКО-ПА£ОНСКИ БРОНЗИ

        Во 2000 година, при изградба на каптажа, работниците наишле на голем керамички сад - питос. Го искршиле за да видат дали има злато, но пронашле само бронзени предмети, во науката познати како македонско-па¼онски бронзи. Си ги собрале дома, а по 2-3 месеци дошле во Музе¼от на Македони¼а за да се обидат да ги продадат. Кога ги виделе предметите, археолозите веднаш заминале на локалитетот и итно спровеле интервентни ископуваœа. Во меƒувреме полица¼ци ги собрале останатите предмети.

        - Прона¼довме голема ¼ама, цела покриена со животински коски. Досега не беше ¼асно каква улога имаат коските од коœи, кози, говеда. Беше многу чудно што ги немаше черепите од животните - вели Темов.

        Од 2005 година почнаа систематските истражуваœа на наоƒалиштето. Тогаш археолозите работеле на 14 гроба, а еден од нив бил исклучително богат.

        - Го крстивме Втората свештеничка, по онаа што беше прона¼дена на локалитетот Исар ка¼ Марвинци. Тоа беше исклучително богат гроб, со многу бронзени предмети во форма на птици, висулци, таканаречени македонско-па¼онски бронзи - вели Темов.

        Освен во 2006 година, ископуваœата на локалитетот се вршат секо¼ година, но преку мали кампаœи. Петнаесетина луƒе работат по еден, еден и пол месец.

        Деновиве археолозите го прона¼доа гробот во форма на могилка, ко¼ им даде многу информации за минатото.

        МАЛА МОГИЛКА

        Луƒето во 7 век пред новата ера го легнувале поко¼никот на грб, а потоа го дарувале. Бил отскриен, а веднаш до него ги печеле животните. Гозбата се случувала веднаш до него. По гозбата, поко¼никот се посипувал со речни камеœа кои формирале могилка.

        - Врз неа кршеле садови и над нив ¼а поставувале главата од животното. Затоа пред пет години не можевме да ги прона¼деме черепите. Ни беше многу важно да ги откриеме обичаите. Ова биле семе¼ни, родовски гробишта во кои биле погребувани по 20-30 луƒе - вели Темов.



        Истражуваœата е продолжат и в година, а археолозите нема да се откажат од потрагата по градот во ко¼ живееле овие луƒе. Локалитетот вчера го посети¼а Мери Аницин-Пе¼оска, директорка на Музе¼от на Македони¼а и Перо £осифовски, програмски директор на Археолошкиот музе¼. £осифовски, ко¼ по професи¼а е нумизматичар, вели дека на локалитетот се прона¼дени многу монети од 4 век пред новата ера, се' до 5 и 6 век. Тоа потврдува дека на тоа место луƒето долго време „сериозно“ живееле.

        Македонско-па¼онски бронзи досега се прона¼дени само на наоƒалишта во Пелагони¼а, на Исар-Марвинци, а пред неколку години се по¼ави¼а и на Плаошник.

        Темов вели дека според матери¼алот прона¼ден во Бучинци е идентичен. Ова кажува многу за Па¼оните, кои се прилично мистично племе, со оглед на тоа што науката нема податоци за нивните живеалишта и за начинот на живееœе.

        - Можеме да ги гледаме само преку културата. Преку погребните предмети го гледаме нивното умееœе за уметничко изразуваœе, техника на лиеœе на бронзата. Со откриваœето на последниот гроб може да повлечеме директна лини¼а од тоа време со денешниот обича¼ - луƒето да ¼адат на гробишта, што е пагански, а не христи¼ански обича¼ - вели Темов.

        ДАЛЕКУ ОД СЛОБОДАТА
        И НЕРАЗДЕЛЕНИ ОД НЕА
        ОВДЕ ПАДНАА 40 ХЕРОИ
        НА ИЛИНДЕН

        Паметна плоча, Крушево,
        ИЛИНДЕН 1953

        Comment


          КУЛТУРНО НАСЛЕДСТВО ВО КРАТОВО

          Реставрирана Симиевата кула

          Музе¼от на Град Кратово и општината во соработка со германската амбасада од Скоп¼е утре свечено е ¼а пуштат во употреба Симиевата кула во Кратово. Изминатите три години со средства од Министерството за култура, општината и Германската амбасада извршена е конзерваци¼а и реставраци¼а на кулата. Кулата, за чи¼ашто реставраци¼а се вложени 1.500.000 денари, е може да ¼а посетуваат туристи, информира директорот на Музе¼от на Град Кратово, Драган Георгиевски.

          Средновековните кратовски камени кули за кои се уште постои дилема за периодот за нивното градеœе, му даваат средновековен лик на градот. Кулите претставуваат еден вид на станбено-одбранбени об¼екти кои служеле за живееœе, но и за заштита. Покривот е со благ наклон и покриени со камени плочи. Влезните врати се тешки, изработени од тра¼но дабово дрво, обложени со железен лим, а прозорците имаат железни решетки изработени од ковано железо и анкровани во камениот ¾ид. На долните катови посто¼ат мали отвори пушкарници - мазгали, кои воедно служеле и како прозорчиœа за набšудуваœе на околината. На горните катови посто¼ат специ¼ални испусти за набšудуваœе и правец од отворот кон долу со функци¼а за одбрана во евентуален напад. Кулите имаат подземи ходници за евентуално евакуираœе.

          Симиевата кула е на¼високата и на¼убавата ко¼а се наоƒа во долниот и понизок дел на Сара¼ската Маала. Таа е подигната на квадратна основа по целата не¼зината височина и надворешни димензии од 7,85 на 7,85 метри. Измерено од понискиот ¼ужен дел до внатрешната на¼висока плафонска точка на сводот, висината на Симиевата кула изнесува 21,80 метри. Не¼зиниот источен влез денес постои како затворен (за¾идан) и на него налегнува семе¼на куа порано подигната. Поради тоа постои новоотворен влез од спротивна страна, западната страна на кулата.

          ДАЛЕКУ ОД СЛОБОДАТА
          И НЕРАЗДЕЛЕНИ ОД НЕА
          ОВДЕ ПАДНАА 40 ХЕРОИ
          НА ИЛИНДЕН

          Паметна плоча, Крушево,
          ИЛИНДЕН 1953

          Comment


            Средновековната кула блеска и ное

            На првиот кат од обновената Симиева кула во Кратово отворена е сувенирница, на вториот има поставка за Карпошовото востание, а на третиот е биде поставена изложба на документи

            Откако беше обновена на¼високата средновековна камена кула во Кратово, позната како Симиева, деновиве таа е осветлена со рефлектори со финансиска помош од германската амбасада и од Министерството за култура на Македони¼а. Кулата, ко¼а до неодамна беше целосно запоставена и обрасната, го доби вистинскиот с¼а¼. Неодамна ~ беше променет покривот, ко¼ долги години прокиснуваше, а доби и нов ентериер. Проектот за ревитализаци¼а деновиве заврши со поставуваœе рефлектори, така што сега осветлената кула и во ноните часови оддалеку им го свртува вниманието на кратовци, но и на туристите што го посетуваат Градот на мостовите и на кулите.

            Во обновата на кулата се инвестирани 750.000 денари.

            - Средствата се обезбедени од програмата на со¼узното министерство за надворешни работи на Германи¼а, наменети за зачувуваœе културни споменици. За нас, како амбасада, Симиевата кула претставува премиера, затоа што станува збор за прв проект во Македони¼а што го помагаме со средства од споменатата програма - из¼ави германската амбасадорка Улрике Кноц.

            Директорот на Музе¼от, Драган Георгоевски, е задоволен поради обновуваœето на уште една од средновековните кули.

            - На првиот кат во Симиева кула е отворена сувенирница, на вториот е сместена поставка за Карпошовото востание, а на третиот, на¼висок кат, е биде поставена изложбата на документи и на поштенски картички „Отпретани сведоштва“ - информира Георгиевски.

            То¼ се пожали дека задоволството од завршениот проект делумно го расипал сопственикот на новоизграден об¼ект што граничи со Симиевата кула, ко¼ од не¼асни причини не дозволил поставуваœе рефлектор за да може кулата да биде осветлена и од ¼ужната страна.

            Средновековните кратовски кули, покра¼ камените мостови на Табачка и на Манцева Река, претставуваат симбол на Кратово. Со овие импозантни камени кули градот успеал да го зачува средновековниот изглед. Кулите, изградени и распоредени во средишниот дел на градот, се високи по повее од десетина метри. Симиевата кула е висока 21 метар и е единствена од кулите што во сво¼ата околина има сопствено дворно место. Во минатото кулите претставувале станбено одбранбени об¼екти, а градени се со делкан и приделкан камен и со малтер. Дебелината на ¾идовите е од 0,9 до 2 метра, во зависност од катноста и од големината.

            Денес с` уште постои дилема кога се градени кратовските кули, а од вкупно 12 до денес се зачувани само шест.

            - Наскоро е почне обновата и на Златковата кула. Во тек е изработка на техничката документаци¼а, по што напролет очекуваме да почнат и првите активности за ревитализаци¼а на оваа стара феудална кула, ко¼а во последните години е во забрзана фаза на распаƒаœе - из¼ави Георгиевски.

            ДАЛЕКУ ОД СЛОБОДАТА
            И НЕРАЗДЕЛЕНИ ОД НЕА
            ОВДЕ ПАДНАА 40 ХЕРОИ
            НА ИЛИНДЕН

            Паметна плоча, Крушево,
            ИЛИНДЕН 1953

            Comment


              Музе¼от за тутунот збогатен со нови експонати

              Покра¼ новите 522 откупени експонати, по 14-годишно постоеœе на ово¼ музе¼ во Прилеп, отпечатен е и ексклузивен каталог на 102 страници на македонски и на англиски ¼азик

              Со нови 522 експонати откупени низ пазарите во Македони¼а, а некои донесени дури од Германи¼а, од комисиони и приватни колекционери, деновиве е збогатена актуелната поставката на Музе¼от за тутун во Прилеп. Сега во витрините, покра¼ посто¼ните 3.000 предмети, се наоƒаат и режач за тутун стар 110 години, лиценцна табла од Кралството на СХС, цигарите на Тутунски комбинат од 1946 година, единствениот пепеларник во светот „Софиските трудбенички“, луле од слонова коска, други лулиœа, чибуци, пепеларници, наргилиœа, шандани...

              - Новите експонати фрлаат нова светлина врз податоците за тоа од кога се преработувале цигари на овие простори. Така, сега може да се докаже дека Тутунскиот комбинат изработувал цигари уште во 1946 година, а не како што досега се мислеше од 1955 година. Освен тоа, преку овие експонати се презентира истори¼ата на тутунот во Македони¼а - вели Александар Цветкоски, виш кустос во Музе¼от.

              Освен актуелната збирка на експонати, Музе¼от за тутун, ко¼ полека се етаблира како привлечна туристичка дестинаци¼а, постои и збирка од уметнички дела, фотографии, макети на об¼екти за манипулаци¼а на тутун и дел арте-предмети од тутун.

              Конечно по 14-годишно постоеœе на Музе¼от отпечатен е и ексклузивен каталог на македонски и на англиски ¼азик.

              - Каталогот, на 102 страници, излезе благодарение на поддршката од Министерството за култура. Преку збор и фотографии то¼ претставува извонредна публикаци¼а за истори¼ата и за потеклото на секо¼ од експонатите изложени во Музе¼от за тутун - вели Цветкоски.

              Каталогот наскоро е биде промовиран пред домашната ¼авност и пред претставниците на странските амбасади.

              ДАЛЕКУ ОД СЛОБОДАТА
              И НЕРАЗДЕЛЕНИ ОД НЕА
              ОВДЕ ПАДНАА 40 ХЕРОИ
              НА ИЛИНДЕН

              Паметна плоча, Крушево,
              ИЛИНДЕН 1953

              Comment


                Декоративната пластика е интересна за проучуваœе

                Славица Крсти ги открива вредностите на архитектонска декоративна пластика на сакралните градби во Кумановско (IV - XIX век)

                Историчарката на уметност Славица Крсти, советничка во Музе¼ - Куманово, годинава за изложбата на фотографии и цртежи на тема „Архитектонска декоративна пластика на сакралните градби во Кумановско (IV - XIX век)”, реализирана во истиот град, градот во ко¼ живее и работи, ¼а доби наградата „18 Ма¼ - Меƒународен ден на музеите“ за на¼добар музе¼ски проект за 2009 година. Наградата во октомври, од страна на Македонскиот национален комитет на Меƒународниот совет на музеите (МНК ИКОМ), и' беше доделена во Скоп¼е, а до кра¼от на годинава во кумановската Уметничка галери¼а може да се види уште една не¼зина изложба „Исламската сакрална архитектура од османлиски период во Кумановско “.

                Наградата и' значи многу и претставува поттик за натамошни истражуваœа на нови проекти, а сво¼ата на¼нова изложба во Уметничката галери¼а ¼а нарекува ретка и несеко¼дневна, биде¼и на неа по прв пат се презентирани колор фотографии и цртежи на дадената тема, а ги опфаа верските об¼екти од 16 до 19 век: Ÿамии, текии, турбиœа и медреси...

                Славица Крсти неколку години на назад ¼а истражува средновековната сакрална архитектура во Кумановско, биде¼и смета дека е недоволно истражена со исклучок на познатите византиски споменици на културата од 14 век, црквата „Св. орƒи“ во Старо Нагоричино и „Успение на Св. Богородица“, попозната како Манастир Мате¼че.

                Со истражуваœе на христи¼ански сакрални градби датирани од 11 до почеток на 20 век, започнала во 2004 година по што реализирала и изложба, а тоа ¼а поттикнало детално да ги истражува и да подготви за печатеœе монографи¼а на тема „Црковни споменици во Кумановско“. Поради недостиг на финансиски средства, монографи¼ата не била отпечатена во 2009 година, а Крсти се надева дека со поддршка на Министерството за култура е биде идната година.

                „Токму овие детални истражуваœа ка¼ мене пробуди¼а интерес за декоративните елементи како еден сегмент од архитектурата. До¼дов до иде¼а да направам една изложба со што ¼авноста е биде запознаена со убавините на украсуваœето на нашата сакрална архитектура, со скулптуралните претстави рел¼ефно изведени во камен со геометриски, флорални, зооморфни и антропоморфни мотиви. Посебно внимание ми привлекоа христи¼анските споменици од поствизантискиот (Османлиски) период, на чии фасади беа видливи исламски вли¼ани¼а со претстави на исламски лак, геометриски и флорални арабески, какви што се сретнуваа на Татар Синан беговата Ÿами¼а во Куманово. Увидува¼и ¼а сличноста на архитектонската камена декораци¼а и ка¼ христи¼анските и ка¼ исламските споменици, сакав да направам аналогии за заемните исламски вли¼ани¼а кои оставиле печат и на христи¼анските и на исламските верски об¼екти, веро¼атно градени од исти ма¼стори, во ист временски период“.

                „Ова беше прво истражуваœе на ваква тема со детална дескрипци¼а и толкуваœе за нивното симболично значеœе. Главно, немаше потешкотии за време на теренските истражуваœа биде¼и бевме стручно екипирани: историчар на уметност, ликовен уметник, архитект, фотограф и возач. Од месното население наидовме на разбираœе, дури ни даваа и важни информации за верските об¼екти. А што се однесува до жителите од албанска национална припадност, во општина Липково, исто така наидовме на разбираœе, биде¼и во нашата стручна екипа имаше наш колега, Албанец“.

                Повеето од об¼ектите кои ги истражувала, вели дека се наоƒаат во мошне лоша состо¼ба. „Некои се напукнати или се во фаза на уриваœе. Со тоа и декоративната скулптура изведена на фасадите е директно загрозена од атмосферски вли¼ани¼а и од нивно паƒаœе. На одделни споменици треба да се направи конзерваци¼а на архитектурата, а особено е алармантна состо¼бата на селската црква „Св.орƒи“ во Мате¼че од 14 век. Алармантна е состо¼бата и на поствизантиските споменици во Жегšане, Добрача, Кокино (црквата е без покривна конструкци¼а), во Довезенце, Табановце и др. и на преродбенските споменици: на манастирот Забел во Никуšане, манастирот во Беšаковце, К’шаœе и др“:

                За поспецифични и повредни флорални мотиви, Крсти ги смета капителите на олтарската преграда во црквата „Св. орƒи“ во Старо Нагоричане, кои вели дека наликуваат на египетските пиластри и геометриските мотиви на бифората со Хераклов ¼азел од западната фасада, од 11 век, ко¼а се повторила и во 16/17 век на црквата „Св. орƒи Победоносец“ во Младо Нагоричино со ерменски вли¼ани¼а. „Зооморфни и антропоморфни претстави за првпат се сретнуваат на аглите на мермерните капители на двата столбови на трибилонот во Манастирот Мате¼че од 14 век, што ги сметам за поспецифични и повредни во поширок регионален контекст, аналогни со оние од „Св. Никола“ во Šуботен и „Св. Атанасие“ во Лешок. Секако тука треба да си издвои богатата византиска керамопластична декораци¼а на фасадите на старонагоричкиот и мате¼ачкиот храм од 14 век, како и на табановската Ÿами¼а од 16 век.

                Декоративните елементи на црквите од поствизантиски период со исламски вли¼ани¼а оставиле на¼многу траги на црквите „Св. орƒи Победоносец“ во Младо Нагоричино, „Св. орƒи“ во Жегšане, „Св. Никола“ во Стрезовце и „Св. Дух“ во Добрача. На сите овие споменици се застапени геометриски и флорални арабески и тоа на¼чести мотиви се: исламскиот лак, четвртмесечината и шестокраките ¾вездести форми - хексаграми, кои ги сретнуваме и на натпрозорниците на Татар Синан беговата Ÿами¼а во Куманово, сите од 16 и 17 век. На младонагоричката, жегšанската и добрачката црква покра¼ геометриските мотиви се застапени и зооморфни (лав, елен, орел, бик, петел и зми¼а), додека антропоморфните се поретки и ги сретнуваме на бифората во Младо Нагоричане (портрет на маж) со две фронтални машки фигури, над западниот влез во Жегšане. Овие претстави имаат пред се религиско и митолошко значеœе“.

                Како новина, Крсти ги посочува зооморфните и антропоморфните скулптурални претстави со западноевропски вли¼ани¼а на барок и рококо, изведени со полихромна камена декораци¼а на одделни цркви од Преродбата. „Типичен пример е црквата „Св. Никола“ во Куманово од 1851 година, чи¼а архитектонската декораци¼а е изведена од рензовскиот род на та¼фата на Андре¼а Дам¼анов од Папрадиште, Велешко. Интересно е што овде се сретнуваат покра¼ ликови од христи¼анската религи¼а (фигури на архангели, атрибути на евангелисти, Христос и сл.) и митолошки претстави на грифони и дракони и тоа над трите влезни партии. Лавот е на¼застапен како чувар на храмот и тоа во вид на конзоли на довратниците во кумановската црква, во манастирот Беšаковце и во црквата „Св. Петка“ во Руƒинце.

                Претставите на атрибутите на четирите Христови евангелисти, лав, теле, орел и ангел, на¼често се прикажуваат на четирите агли под покривната конструкци¼а, како што се во кумановската и руƒинската црква.Овие претстави за првпат сега се об¼авени“.

                ДАЛЕКУ ОД СЛОБОДАТА
                И НЕРАЗДЕЛЕНИ ОД НЕА
                ОВДЕ ПАДНАА 40 ХЕРОИ
                НА ИЛИНДЕН

                Паметна плоча, Крушево,
                ИЛИНДЕН 1953

                Comment


                  Поставени стандардите за дигитализаци¼а на културното наследство

                  Заради значеœето на заштитата на културното наследство во изработка е национална стратеги¼а за дигитализаци¼а на културното наследство, со ко¼а се дефинираат одредени стандарди на дигитализаци¼а и диза¼нираœе на понатамошното де¼ствуваœе на Центарот за дигитализаци¼а

                  Со формираœето на Центарот за дигитализаци¼а почна процесот на воспоставуваœе стандарди на полето на дигитализаци¼ата на културното наследство, а се отвори и можност за нов модел на соработка на институциите од областа на културата и науката во регионот на £угоисточна Европа, беше резимето на државниот секретар во Министерството за култура Дарко Стефановски, на неодамнешната презентаци¼ата на резултатите од проектот за формираœе на Регионалниот центар за дигитализаци¼а на културното наследство.

                  Стефановски истакна дека досегашните резултати од над 24.000 дигитално обработени документи од Конзерваторскиот центар Скоп¼е и од Националниот конзерваторски центар охрабруваат и ветуваат дека успешно е се дигитализираат и е се зачуваат и матери¼алите од другите домашни институции.
                  За амбасадорот на Итали¼а во Македони¼а Фабио Кристи¼ани, дигитализаци¼ата е многу важен процес биде¼и тоа е еден од на¼ефикасните начини за пренос на културното наследство на младите генерации.
                  Претседателот на Македонскиот национален комитет на ИКОМОС Зоран Павлов смета дека со развиваœето на техничките капацитети, ово¼ центар е овозможи збогатуваœе и унапредуваœе на процесот на дигитализаци¼а во регионот, споделуваœе знаеœа, како и за¼акнуваœе на процесот на координаци¼а и обука во дигитализаци¼ата на културното наследство.

                  - Центарот за дигитализаци¼а е придонесе кон подобруваœе на заштитата и промоци¼ата на културното наследство во £ИЕ, преку разво¼ на капацитетите на институциите и стручни лица - рече Павлов.
                  То¼ информира дека се обезбедени финансиски средства од итал¼анската влада со кои се ангажирани шест лица и координатор, кои е придонесат за побрзо и поквалитетно дигитализираœе на културното наследство.

                  Центарот за дигитализаци¼а на културното наследство, ко¼ е единствен од ваков вид во регионот, беше отворен во март 2008 година со финансиска поддршка од итали¼анската влада и од УНЕСКО.
                  Заради значеœето на заштитата на културното наследство во изработка е национална стратеги¼а за дигитализаци¼а на културното наследство, ко¼а е во владина процедура, со ко¼а се дефинираат одредени стандарди на дигитализаци¼а и диза¼нираœе на понатамошното де¼ствуваœе на центарот.
                  Националната стратеги¼а за дигитализаци¼а на културното наследство е се дооформува во соработка со Управата за заштита на културното наследство.

                  ДАЛЕКУ ОД СЛОБОДАТА
                  И НЕРАЗДЕЛЕНИ ОД НЕА
                  ОВДЕ ПАДНАА 40 ХЕРОИ
                  НА ИЛИНДЕН

                  Паметна плоча, Крушево,
                  ИЛИНДЕН 1953

                  Comment


                    Изложба на предмети од османлискиот период

                    Изложба со наслов „Османлиските белези во Македони¼а“ е биде отворена денеска напладне во хотелот „Александар палас“ по повод Денот на турскиот ¼азик и настава

                    Изложбата, ко¼а е составена од предмети од османлискиот период (Куран од 17 век, керамика, монети и др.) и фотографии на портали на исламски верски об¼екти, претставува резултат на соработката помеƒу Музе¼от на Македони¼а и турската невладина организаци¼а „Матуситеб“.

                    Автори на концепци¼ата се Дениела Николова, виш кустос за османлискиот период во историскиот музе¼ - Музе¼ на Македони¼а и Мари¼а МурŸева, раководителка на Музе¼от на средновековна уметност во Музе¼от на Македони¼а.

                    ДАЛЕКУ ОД СЛОБОДАТА
                    И НЕРАЗДЕЛЕНИ ОД НЕА
                    ОВДЕ ПАДНАА 40 ХЕРОИ
                    НА ИЛИНДЕН

                    Паметна плоча, Крушево,
                    ИЛИНДЕН 1953

                    Comment


                      Музе¼ на Македони¼а извади ретки експонати од депото

                      Различни експонати - монети, оруж¼е, воена опрема и машки накит, керамика од Скопско кале, фотографии на исламски верски об¼екти и ретка колекци¼а разгледници од турскиот период се дел од изложбата на тема „Османлиските белези во Македони¼а“, отворена во хотелот „Александар палас“, по повод националниот празник на Турците

                      Од изложбата „Османлиските белези во Македони¼а“

                      Централно место, пак, има една камена плоча, ко¼а неодамна била дешифрирана и е утврдено дека потекнува од некогашната „Бурмали-Ÿами¼а“ во Скоп¼е. Таа е дел од збирката на Музе¼от на Македони¼а и досега се чувала во неговите депоа.

                      Автори на концепци¼ата за изложбата се Даниела Николова и Мари¼а МурŸиева од Музе¼от на Македони¼а.

                      - Направивме вонредни напори биде¼и ова не е изложба што вее сме ¼а презентирале. Првпат имаме изложени и некои ексклузивни предмети, а Кинотеката на Македони¼а ни поза¼ми од своите архиви еден филм од Манаки со исклучително значеœе - за доаƒаœето на Мехмед Петти Решад во Битола, ко¼ е последниот султан што ги посетил овие краишта - вели Мери Аницин-Пе¼овска, директорка на Музе¼от на Македони¼а.

                      Таа посочи дека се договора гостуваœе на изложбата во Бурска или во Истанбул. Со финансии од ТИКА, Музе¼от на Македони¼а подготвува и посто¼ана изложба за османлискиот период, ко¼а се очекува да биде отворена идната година.

                      По повод националниот празник на Турците во Македони¼а, вчера се одржа и симпозиум на тема „Османлиските споменици во Македони¼а“.

                      ДАЛЕКУ ОД СЛОБОДАТА
                      И НЕРАЗДЕЛЕНИ ОД НЕА
                      ОВДЕ ПАДНАА 40 ХЕРОИ
                      НА ИЛИНДЕН

                      Паметна плоча, Крушево,
                      ИЛИНДЕН 1953

                      Comment


                        ВРЕДНИТЕ АРХЕОЛОШКИ АРТЕФАКТИ КОНЕЧНО Е СЕ ВДОМАТ

                        Златното богатство на Охрид - во куата на Робевци

                        Во "Златната соба" е бидат изложени над 400 експонати кои досега се откриени со археолошките истражуваœа во Охрид и охридскиот кра¼, Златната маска, но и целото лихнидско благо, кое го има Завод и Музе¼ на Охрид

                        Сите златни предмети кои сега се во депоата на Завод и Музе¼ на Охрид за неколку месеци е се селат на нова локаци¼а - во Куата на Робевци. Целокупното златно богатство на ово¼ град е биде складирано во витрина што е се врти во круг. Во таканаречената "Златна соба" е бидат изложени над 400 експонати, откриени со досегашните археолошки истражуваœа во Охрид и охридскиот кра¼, меƒу кои Златната маска, но и целото лихнидско благо кое го има Завод и Музе¼.

                        Според директорот на Управата за заштита на културното наследство, Паско Кузман, причина што досега ова културно богатство остана далеку од очите на ¼авноста е тоа што не бил готов каталогот. Како што вели Кузман, за него тоа е неопходна публикаци¼а ко¼ашто мора да биде присутна кога е се отвора изложбата. Обемниот каталог, дело на Паско Кузман, е претставува презентаци¼а на целото охридско злато. Истовремено е дава опис, димензии и фотографии за секо¼ предмет посебно. Илустрираниот дел на оваа публикаци¼а вее се подготвува.

                        "Каталогот е нешто што тра¼но останува за науката и то¼ е во завршна фаза. Вее се подготвува илустрираниот дел. Тоа е биде скапа публикаци¼а, но нема да чини повее од 500 до 600 ил¼ади денари", вели Кузман.

                        Златната соба е биде и соодветно обезбедена. Во оваа насока е биде употребена на¼современа апаратура за заштита според европски стандарди, а се очекува да биде отворена во ¼уни годинава. Дел од ова охридско злато наредниве три месеци е биде присутно во Утрехт-Холанди¼а, како презентаци¼а на целокупното културно наследство од Македони¼а.

                        ДАЛЕКУ ОД СЛОБОДАТА
                        И НЕРАЗДЕЛЕНИ ОД НЕА
                        ОВДЕ ПАДНАА 40 ХЕРОИ
                        НА ИЛИНДЕН

                        Паметна плоча, Крушево,
                        ИЛИНДЕН 1953

                        Comment


                          ВО СТРУМИЧКОТО СЕЛО ЧАНАКЛИ£А

                          Граде¼и фудбалско игралиште, откриле римска вила од 3 век

                          Огромни керамички упови, разни садови и остатоци од темели на градба ¼а прекинаа изградбата на новото фудбалско игралиште во ридскиот дел на струмичкото село Чанакли¼а. Работниците со булдожерите на фирмата "Хидроинженеринг" ангажирана од општина Василево за изградба на фудбалското игралиште, откриле повее керамички садови и остатоци од темели за што веднаш ги известиле надлежните од Струмичкиот музе¼.
                          "Првично станува збор за остатоци од римски вили од 3 или 4 век кои биле давани на легиски ветерани во текот на владееœето на царевите Диоклици¼ан и Константин. Во подогражденскиот предел постоеле повее такви вили", ни из¼ави Зоран Ру¼ак ко¼ изврши увид на местото каде се откриени огромните упови кои служеле за складираœе на храна. Керамичките наоди, општина Василево е ги предаде на струмичкиот Музе¼ за реставраци¼а.
                          Од дополнителниот увид на археолошки тим е се знае дали е се продолжи со изградба на фудбалското игралиште во селото Чанакли¼а.

                          ДАЛЕКУ ОД СЛОБОДАТА
                          И НЕРАЗДЕЛЕНИ ОД НЕА
                          ОВДЕ ПАДНАА 40 ХЕРОИ
                          НА ИЛИНДЕН

                          Паметна плоча, Крушево,
                          ИЛИНДЕН 1953

                          Comment


                            Повее конзерваци¼а, помалку истражуваœа

                            Скопската тврдина е археолошкиот локалитет во зем¼ава за ко¼ годинава државата планира да потроши на¼многу пари, како дел од капиталните проекти на Владата за заштита на културното наследство. Археолошките истражуваœа на Калето заврши¼а, но годинава е се работи на конзерваци¼а, реставраци¼а и реконструкци¼а. Особено внимание е биде посвето на ревитализаци¼ата, оживуваœето на тврдината, вели Паско Кузман, директор на Управата за заштита на културното наследство, институци¼а што ги координира капиталните проекти.

                            То¼ вели дека реализаци¼ата на сите капитални проекти е продолжи и годинава, но со намален обем.

                            - Мора да ¼а имаме превид кризата што с` уште е присутна во нашата средина. Во зем¼ава има 6.000 локалитети. Во капиталните проекти влегоа оние што дале и ветуваат поголеми резултати од овие истражуваœа. И понатаму е продолжиме со нивната реализаци¼а, но со помал обем - вели Кузман.

                            Според него, во преден план сигурно е биде Скопската тврдина. Вее се подготвени скици, нацрти за изгледот на локалитетот, а наскоро треба да биде об¼авен и ¼авен конкурс на ко¼ е се избира изведувачот.

                            - На некои архитектонски археолошки остатоци е се изврши само конзерваци¼а и реставраци¼а. На дел од тврдината е има конзервирани, реставрирани и презентирани об¼екти од праистори¼ата и од среден век, периодите од кои има на¼многу остатоци - об¼аснува Кузман.

                            На слободниот простор меƒу реставрираните делови е бидат изградени мали об¼екти што е бидат вклопени со амбиентот на Скопската тврдина, но со препознатливи белези дека се направени во 21 век. Тоа е бидат кафетерии, мали дуанчиœа како во Старата чарши¼а, занаетчиски работилници, продавници за сувенири. Откако е се заврши судскиот спор за ресторанот среде Калето, просторот археолошки е се истражи. На тоа место е биде изграден музе¼ на Скопската тврдина. Таму е бидат изложени артефактите откриени на локалитетот.

                            Вакви планови имаше и за големите антички градови Стоби ка¼ Градско, Херакле¼а Линкестис ка¼ Битола, Стибера ка¼ Прилеп. Тоа се огромни градови и треба повее време и големи археолошки тимови за целосно да се истражат.

                            - Но поради кризната ситуаци¼а и недостигот од пари тоа не го реализиравме. Истражуваœата сигурно е продолжат. Верувам дека секо¼а влада што е раководи со зем¼ава е има чувство барем за овие локалитети - вели Кузман.

                            На другите археолошки локалитети е продолжат истражуваœата, на Исар ка¼, Штип, Цареви кули ка¼ Струмица, Виничко кале, Тетовско кале и други. На некои е се врши конзерваци¼а и реставраци¼а, како последна фаза од проектот.

                            - На пример, на кастелот на Кожле, што се наоƒа покра¼ автопатот, по Катланово, е направиме конзерваци¼а. Нема повее да истражуваме, биде¼и тоа го сторивме. Таму ни е ¼асна стратиграфи¼ата - вели Кузман.

                            Заштитата на Киклопскиот ¾ид е чини 4,5 милиони евра

                            Околу 4,5 милиони евра е чини конзерваци¼ата, реставраци¼ата и реконструкци¼ата на Киклопскиот ¾ид, изграден од големи камени блокови во срцето на Скопското кале. Проектот е готов. Лани бил распишан тендер, но поради извесни слабости бил поништен. Во текот на годинава повторно е биде об¼авена понуда за да се реализира проектот.

                            - Тоа е на¼големата инвестици¼а во рамките на капиталните проекти. Имаме елементи и податоци за целосно да биде реконструиран Киклопскиот бедем. Сепак, с` уште не е дефиниран буŸетот и не се обезбедени пари. Тоа треба дополнително да се утврди - вели Кузман.

                            ДАЛЕКУ ОД СЛОБОДАТА
                            И НЕРАЗДЕЛЕНИ ОД НЕА
                            ОВДЕ ПАДНАА 40 ХЕРОИ
                            НА ИЛИНДЕН

                            Паметна плоча, Крушево,
                            ИЛИНДЕН 1953

                            Comment


                              Започнаа истражуваœата на Исар

                              Деновиве започнаа истражуваœата на локалитетите "Исар" и "Баргала" ка¼ Штип. Археологот Звонко Белдедовски вели дека на тврдината "Исар" истражуваœата се ка¼ Стара Кланица, каде што е откриена црква и некропола, а се претпоставува дека станува збор за средновековниот храм "Свети Власие".

                              "Со досегашното истражуваœе на оваа локаци¼а се доаƒа до сознание дека станува збор за средновековна градска некропола. Откривме неколку врвни конструкции изведени со камени блокови од поранешни антички об¼екти. Имаме и матери¼ал ко¼ датира од бронзено и железно доба, па се до ранотурскиот период, вели Белдедовски. То¼ додава дека по откриените артефакти на локалитетот на тврдината "Исар" е бараат истражуваœата да продолжат и наредните години, биде¼и не е истражен делот каде што се наоƒаат предавателите на телевезиите.

                              ДАЛЕКУ ОД СЛОБОДАТА
                              И НЕРАЗДЕЛЕНИ ОД НЕА
                              ОВДЕ ПАДНАА 40 ХЕРОИ
                              НА ИЛИНДЕН

                              Паметна плоча, Крушево,
                              ИЛИНДЕН 1953

                              Comment


                                ФИНАНСИРАŒЕ НА ЗАШТИТАТА НА КУЛТУРНОТО НАСЛЕДСТВО

                                Потребна е долгорочна стратеги¼а во археологи¼ата


                                Македони¼а нема солидна основа за долгорочно и стратешко финансираœе на археолошките истражуваœа, иако во последните неколку години во таа сфера од културата државата вложува милиони евра, велат експертите за истражуваœе и заштита на културното наследство. Според нив, се прават големи, капитални проекти за да се истражи тоа што може да се истражи во моментот. Сепак, нема стратеги¼а ко¼а однапред би одредила што е се случува со неко¼ археолошки локалитет во наредните пет години, 10 или 20 години.

                                Македонските локалитети со децении беа запоставувани, категорични се експертите. Во седумдесетите години интензивни археолошки кампаœи биле спроведени само на Херакле¼а Линкестис ка¼ Битола, Стоби ка¼ Градско и делумни ископуваœа на Скупи ка¼ Скоп¼е. Повеето од останатите локалитети (повее од 5.000) не се воопшто чепнати. За истражуваœе на педесетина наоƒалишта со години државата одво¼уваше по 100 или 150 ил¼ади денари годишно. Со таков буŸет археолозите едва¼ ги чистеа наоƒалиштата од коров. Им остануваа пари да истражуваат десетина дена.

                                На прашаœето дали со големите инвестиции во археологи¼ата и заштитата на културното наследство се создаде здрава основа за конзистентни ископуваœа, сомнеж изразува првиот човек на капиталните проекти, археологот Паско Кузман, директор на Управата за заштита на културното наследство.

                                - Не можам да тврдам дека идните влади и луƒе што е ¼а водат држава е имаат исти сфааœа. Би сакал да е така. Ова е матери¼а што не трпи политички страни. Ка¼ нас с` уште трпи биде¼и ова општество с` уште не е созреано за културното наследство да биде исклучено од политиката и од политичките процеси. £ас би сакал културното наследство да биде на секо¼ човек што живее во Македони¼а, од Македонец до Албанец, Влав, Турчин, Србин, Ром. Тоа е на сите. Додека тоа не го сфатиме, е имаме поделени финансираœа, поделено фокусираœе на работите, поделени приоритети - вели Кузман.

                                То¼ смета дека секо¼а политичка структура треба да има чувство барем за големите локалитети - Скупи, Стоби и Херакле¼а.

                                - Да не гледаат на нив како на антички локалитети, како што се форсира сега. Тие се локалитети кои ¼а презентираат зем¼ава во туристичка, научна, во секо¼а смисла - вели Кузман.

                                Според Аница оргиевска, археолог од битолскиот Завод, музе¼ и галери¼а вели дека големите финансираœа во изминатите години за Херакле¼а се историска шанса.

                                - И од научен и од туристички аспект. Откривме гимназион, нова базилика, бедеми, мозаици. По долго време се случи¼а систематски истражуваœа на Херакле¼а. Тоа е важно за посетителите биде¼и тие секогаш сакаат да видат нешто ново - вели оргиевска.

                                Таа работи како археолог 26 години и не е политички определена. Вели дека придобивката од интензивните финансираœа има и друга димензи¼а - ¼авноста се запознава со своето културно наследство и станува свесна дека и во нашата зем¼а има вредни нешта.

                                - Порано зборувавме само за туƒото. Но, катастрофа би било да се врати времето кога ништо не се случуваше. Да не се повтори! Би било штета и за науката и за културата и за зем¼ата - вели оргиевска.

                                Не¼зиниот став го делат и други археолози. Научниците ги поздравуваат вложуваœата во културата и разво¼от на туризмот. Сепак, некои од нив сметаат дека за сметка на културата трпи археологи¼ата како наука.

                                ДАЛЕКУ ОД СЛОБОДАТА
                                И НЕРАЗДЕЛЕНИ ОД НЕА
                                ОВДЕ ПАДНАА 40 ХЕРОИ
                                НА ИЛИНДЕН

                                Паметна плоча, Крушево,
                                ИЛИНДЕН 1953

                                Comment

                                Working...
                                X