Во Македони¼а првпат е се користат методи кои е дадат ново видуваœе на предистори¼ата
Во Македони¼а се реализира меƒународен проект за дендрохронолошка анализа на културното наследство, во партнерство со Универзитетите во Берн, Оксфорд и Солун.„Придобивките од ово¼ проект е бидат далекосежни за Македони¼а биде¼и некои од методите за првпат се применуваат во нашата археологи¼а и е дадат сосема ново видуваœе на предистори¼ата. Тука особен примат има дендрохронологи¼ата, односно методот ко¼ овозможува датираœе на локалитети преку анализа на дрвените остатоци“, вели Наумов
Од ¼уни годинава во Македони¼а се реализира меƒународен проект за дендрохронолошка анализа на културното наследство, во партнерство со Универзитетите во Берн, Оксфорд и Солун. Како до¼де до соработката и на што е работено во изминатите два месеца?
Со Универзитетот во Берн соработуваме повее години во доменот на водоземната археологи¼а и неодамна го финализиравме NEENAWA проектот. Целта беше да интегрираме нови аспекти и методи во македонската археологи¼а, што секако е овозможи подобро и потемелно разбираœе на предисториските заедници во Македони¼а, но и на Балканот. Организиравме различни курсеви, обуки, предаваœа и конференции и тие секако имаат ефект кон отвораœе нови видици и градеœе нови искуства. Сега вее се покажуваат ефектите од ово¼ проект, а тие е се доразвиваат со натамошните соработки. Од оваа година со Центарот за истражуваœе на предистори¼ата сме вклучени во проектот EXPLO, во кого покра¼ Универзитетот во Берн, партнери се Универзитетот во Оксфорд, Универзитетот во Солун, како и Завод и музе¼ – Охрид и Музе¼ на РС Македони¼а. Оваа меƒународна и мултидисциплинарна соработка вее е во сво¼ата разво¼на фаза и е има далекосежни ефекти во блиска иднина.
Со ко¼а цел се реализира проектот и какви бенефити е има нашата држава од ово¼ проект?
Целта на проектот е да се насочи кон предисториски заедници што не се многу истражувани на Балканот. Имено, станува збор за племиœата што живееле на наколните населби кра¼ езерата и за начинот на нивно населуваœе и интегрираœе на нови стопански активности.
Преку разво¼от на зем¼оделството во езерските региони се следи како заедниците формираат сооднос со природната околина и како го градат сво¼от идентитет преку матери¼алната култура и архитектурата. Токму примената на палеоекологи¼ата, дендрохронологи¼ата, археоботаниката, генетиката и анализите на покунината применети во ово¼ проект, овозможуваат доследно да се осознае начинот на ко¼ зем¼оделството во кра¼ните фази на неолитот и почетокот на енеолитот се имплементира во езерските региони, односно во оние каде што има на¼добра сочуваност на органските матери¼али (дрвени столбови и оруди¼а, семиœа од плодови, остатоци од растени¼а итн.). Придобивките од ово¼ проект е бидат далекосежни за Македони¼а биде¼и некои од методите за првпат се применуваат во нашата археологи¼а и е дадат сосема ново видуваœе на предистори¼ата. Тука особен примат има дендрохронологи¼ата, односно методот ко¼ овозможува датираœе на локалитети преку анализа на дрвените остатоци.
Об¼аснете ни подробно ко¼а е улогата на дендрохронологот и дали до сега имало ваков кадар во Македони¼а?
Уште во претходниот проект што го имавме со Универзитетот во Берн се вршеше обука на студент во рамките на дендрохронологи¼ата. Нашиот колега Андре¼ Мачковски се покажа како исклучително посветен, заинтересиран и талентиран за оваа археолошка област, така што во рамки на ЕХРLO проектот е ги развива своите сознани¼а преку докторските студии. Воедно то¼ е биде и првиот дендрохронолог во Македони¼а, но и на Балканот, така што во иднина значително е придонесе за мошне прецизно датираœе на предисториските локалитети, но и на разни об¼екти и предмети од антиката, средниот век и подоцнежните епохи. Преку анализата на дрвените столбови од наколните населби на Охридското Езеро то¼ за првпат е формира апсолутна хронологи¼а за регионот што може да се прошири и во околните области.
На кои се локалитети и во кои области е на¼дат примена методите на дендрохонолошка анализа?
Во моментот проектот е насочен кон локалитетот Плоча-Миов Град, ко¼ е претходно истражуван и афирмиран од страна на Завод и музе¼ – Охрид со формираœето на Музе¼от на вода ка¼ Градиште. Но по датираœето на ово¼ локалитет предвидено е да се истражуваат и анализираат и други наколни населби на охридското кра¼бреж¼е, како од македонската така и од албанската страна.
Исто така има иде¼а дендрохронологи¼ата да се примени и врз дрвените остатоци од локалитетите во Преспанското и До¼ранското Езеро за што натамошно треба да направи стратеги¼а. Истовремено се вршат истражуваœа и дендрохронолошки анализи во Костурскиот и Леринскиот регион, така што за неколку години е се добие сосема нова хронолошка слика за езерските области во Грци¼а, Албани¼а и Македони¼а.
Кои се на¼старите прона¼дени артефакти од дрво во нашата држава и нешто повее за нив?
Во Македони¼а познати се дрвени остатоци од антиката и средниот век, но досега тие се датирани единствено преку стилските аналогии. Остатоци од дрва се констатирани и на предисториските локалитети, но единствено во форма на ¼аглен или преку археоботаничките анализи коишто не даваат увид во времето на нивното настануваœе. Но со примената на дендрохронологи¼ата за првпат дрвените остатоци прецизно е се датираат и тоа не само од предисториските локалитети, туку и од средновековните цркви и икони. Тоа на неко¼ начин е создаде реформа во научниот пристап на средновековната археологи¼а и истори¼ата на уметност, кои досега датираœето единствено го вршеа преку аналогии и индиректни историски извори. Во иднина дендрохронологи¼ата може да овозможи прецизна старост на иконите, иконостасите, столбовите од црквите, покунината и инструментите од минатите векови, секако во зависност од интересот на институциите и научниците одговорни за нивното проучуваœе.
На кои проекти во моментов работи Центарот за истражуваœе на предистори¼ата?
Во текот на годината работиме на повее меƒународни и домашни проекти коишто се во континуитет од минатите години. Само што завршивме со истражуваœата на Плоча-Миов Град, почнавме со ископуваœата на Врб¼анска Чука во Пелагони¼а, кои вклучуваат стручœаци од десетина македонски и европски институции. Потоа паралелно сме вклучени во истражуваœата во рамки на европскиот проект BIRTH во кого се вршат зооархеолошки, антрополошки, генетски, изотопски и липид анализи на повее неолитски локалитети во Македони¼а. Исто така пополека започнуваме со организаци¼а на вее традиционална конференци¼а „Неолитот во Македони¼а“ ко¼а е се реализира во декември, а исто така го подготвуваме и истоимениот зборник што е биде промовиран за време на конференци¼ата. Во меƒувреме е организираме предаваœа на неколку балкански и европски археолози со цел да ги прошириме сознани¼ата за предистори¼ата и да промовираме нови пристапи и методи, што е воедно и една од главните цели на ЦИП (Центарот за истражуваœе на предистори¼ата).
Во Македони¼а се реализира меƒународен проект за дендрохронолошка анализа на културното наследство, во партнерство со Универзитетите во Берн, Оксфорд и Солун.„Придобивките од ово¼ проект е бидат далекосежни за Македони¼а биде¼и некои од методите за првпат се применуваат во нашата археологи¼а и е дадат сосема ново видуваœе на предистори¼ата. Тука особен примат има дендрохронологи¼ата, односно методот ко¼ овозможува датираœе на локалитети преку анализа на дрвените остатоци“, вели Наумов
Од ¼уни годинава во Македони¼а се реализира меƒународен проект за дендрохронолошка анализа на културното наследство, во партнерство со Универзитетите во Берн, Оксфорд и Солун. Како до¼де до соработката и на што е работено во изминатите два месеца?
Со Универзитетот во Берн соработуваме повее години во доменот на водоземната археологи¼а и неодамна го финализиравме NEENAWA проектот. Целта беше да интегрираме нови аспекти и методи во македонската археологи¼а, што секако е овозможи подобро и потемелно разбираœе на предисториските заедници во Македони¼а, но и на Балканот. Организиравме различни курсеви, обуки, предаваœа и конференции и тие секако имаат ефект кон отвораœе нови видици и градеœе нови искуства. Сега вее се покажуваат ефектите од ово¼ проект, а тие е се доразвиваат со натамошните соработки. Од оваа година со Центарот за истражуваœе на предистори¼ата сме вклучени во проектот EXPLO, во кого покра¼ Универзитетот во Берн, партнери се Универзитетот во Оксфорд, Универзитетот во Солун, како и Завод и музе¼ – Охрид и Музе¼ на РС Македони¼а. Оваа меƒународна и мултидисциплинарна соработка вее е во сво¼ата разво¼на фаза и е има далекосежни ефекти во блиска иднина.
Со ко¼а цел се реализира проектот и какви бенефити е има нашата држава од ово¼ проект?
Целта на проектот е да се насочи кон предисториски заедници што не се многу истражувани на Балканот. Имено, станува збор за племиœата што живееле на наколните населби кра¼ езерата и за начинот на нивно населуваœе и интегрираœе на нови стопански активности.
Преку разво¼от на зем¼оделството во езерските региони се следи како заедниците формираат сооднос со природната околина и како го градат сво¼от идентитет преку матери¼алната култура и архитектурата. Токму примената на палеоекологи¼ата, дендрохронологи¼ата, археоботаниката, генетиката и анализите на покунината применети во ово¼ проект, овозможуваат доследно да се осознае начинот на ко¼ зем¼оделството во кра¼ните фази на неолитот и почетокот на енеолитот се имплементира во езерските региони, односно во оние каде што има на¼добра сочуваност на органските матери¼али (дрвени столбови и оруди¼а, семиœа од плодови, остатоци од растени¼а итн.). Придобивките од ово¼ проект е бидат далекосежни за Македони¼а биде¼и некои од методите за првпат се применуваат во нашата археологи¼а и е дадат сосема ново видуваœе на предистори¼ата. Тука особен примат има дендрохронологи¼ата, односно методот ко¼ овозможува датираœе на локалитети преку анализа на дрвените остатоци.
Об¼аснете ни подробно ко¼а е улогата на дендрохронологот и дали до сега имало ваков кадар во Македони¼а?
Уште во претходниот проект што го имавме со Универзитетот во Берн се вршеше обука на студент во рамките на дендрохронологи¼ата. Нашиот колега Андре¼ Мачковски се покажа како исклучително посветен, заинтересиран и талентиран за оваа археолошка област, така што во рамки на ЕХРLO проектот е ги развива своите сознани¼а преку докторските студии. Воедно то¼ е биде и првиот дендрохронолог во Македони¼а, но и на Балканот, така што во иднина значително е придонесе за мошне прецизно датираœе на предисториските локалитети, но и на разни об¼екти и предмети од антиката, средниот век и подоцнежните епохи. Преку анализата на дрвените столбови од наколните населби на Охридското Езеро то¼ за првпат е формира апсолутна хронологи¼а за регионот што може да се прошири и во околните области.
На кои се локалитети и во кои области е на¼дат примена методите на дендрохонолошка анализа?
Во моментот проектот е насочен кон локалитетот Плоча-Миов Град, ко¼ е претходно истражуван и афирмиран од страна на Завод и музе¼ – Охрид со формираœето на Музе¼от на вода ка¼ Градиште. Но по датираœето на ово¼ локалитет предвидено е да се истражуваат и анализираат и други наколни населби на охридското кра¼бреж¼е, како од македонската така и од албанската страна.
Исто така има иде¼а дендрохронологи¼ата да се примени и врз дрвените остатоци од локалитетите во Преспанското и До¼ранското Езеро за што натамошно треба да направи стратеги¼а. Истовремено се вршат истражуваœа и дендрохронолошки анализи во Костурскиот и Леринскиот регион, така што за неколку години е се добие сосема нова хронолошка слика за езерските области во Грци¼а, Албани¼а и Македони¼а.
Кои се на¼старите прона¼дени артефакти од дрво во нашата држава и нешто повее за нив?
Во Македони¼а познати се дрвени остатоци од антиката и средниот век, но досега тие се датирани единствено преку стилските аналогии. Остатоци од дрва се констатирани и на предисториските локалитети, но единствено во форма на ¼аглен или преку археоботаничките анализи коишто не даваат увид во времето на нивното настануваœе. Но со примената на дендрохронологи¼ата за првпат дрвените остатоци прецизно е се датираат и тоа не само од предисториските локалитети, туку и од средновековните цркви и икони. Тоа на неко¼ начин е создаде реформа во научниот пристап на средновековната археологи¼а и истори¼ата на уметност, кои досега датираœето единствено го вршеа преку аналогии и индиректни историски извори. Во иднина дендрохронологи¼ата може да овозможи прецизна старост на иконите, иконостасите, столбовите од црквите, покунината и инструментите од минатите векови, секако во зависност од интересот на институциите и научниците одговорни за нивното проучуваœе.
На кои проекти во моментов работи Центарот за истражуваœе на предистори¼ата?
Во текот на годината работиме на повее меƒународни и домашни проекти коишто се во континуитет од минатите години. Само што завршивме со истражуваœата на Плоча-Миов Град, почнавме со ископуваœата на Врб¼анска Чука во Пелагони¼а, кои вклучуваат стручœаци од десетина македонски и европски институции. Потоа паралелно сме вклучени во истражуваœата во рамки на европскиот проект BIRTH во кого се вршат зооархеолошки, антрополошки, генетски, изотопски и липид анализи на повее неолитски локалитети во Македони¼а. Исто така пополека започнуваме со организаци¼а на вее традиционална конференци¼а „Неолитот во Македони¼а“ ко¼а е се реализира во декември, а исто така го подготвуваме и истоимениот зборник што е биде промовиран за време на конференци¼ата. Во меƒувреме е организираме предаваœа на неколку балкански и европски археолози со цел да ги прошириме сознани¼ата за предистори¼ата и да промовираме нови пристапи и методи, што е воедно и една од главните цели на ЦИП (Центарот за истражуваœе на предистори¼ата).
Comment