Archaeological news from Macedonia

[batbayan]

Наредниот месец продолжуваат археолошките истражуваœа поврзани со Боров Дол

Наредниот месец продолжуваат археолошките истражуваœа поврзани со Боров Дол. Активностите на археолозите на ово¼ локалитет се во завршна фаза, но работа има на теренот околу пристапниот пат ко¼ води до Боров Дол. Овде интензивно е се работи од наредниот месец:

е продолжат археолошките истражуваœа, но не на локалитетот Боров Дол, туку на локалитетот Марчово, каде се гради пристапен пат до Боров Дол. Истиот поминува низ доцноантичка некропола и во наредниот месец овде е имаме опсежни истражуваœа, кажа Мите Штериов, дир. на Завод – Музе¼, Штип.
Паралелно со Боров Дол во Радовишко, се интензивираат и работите на Штипски Исар:

Треба да се направат геомагнетски и геофизички истражуваœа на локалитетот Исар, во склоп на проектот за конзерваци¼а и реставраци¼а за ко¼ се надеваме да почне да функционира во наредната година. Штериов, дир. на Завод – Музе¼, Штип)
Работата на штипските археолози, пак, на трасата на експресниот пат Штип – Кочани, на виделина извади црква за чии темели посто¼ат индиции дека поекнуваат од ранохриси¼анскиот период, додека горните слоеви се од периодот на средниот век.

Видео

http://www.televizijastar.com/2017/10/28/%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%BD%D0%B8%D0%BE%D1%82-%D0%BC%D0%B5%D1%81%D0%B5%D1%86-%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BE%D0%BB%D0%B6%D1%83%D0%B2%D0%B0%D0%B0%D1%82-%D0%B0%D1%80%D1%85%D0%B5%D0%BE%D0%BB/

[batbayan]

Ранохристи¼анска црква е прона¼дена на трасата преку ко¼а е минува експресниот пат Штип – Кочани

Ранохристи¼анска црква е прона¼дена на трасата преку ко¼а е минува експресниот пат Штип – Кочани. Таму, вее дваесетина дена археолози од Археолошкиот музе¼ на Македони¼а и Заводот музе¼ Штип работат на археолошко-конзерваторски работи.

Целиот простор ко¼ што ние го истражуваме е на површина од 25 на 25 метри квадратни и при истражуваœата, а морам да напоменам дека об¼ектот е средновековен, во поголемиот дел, повисоките партии се средновековни, но имаме индиции дека се работи за неко¼а постара градба во темелите, во основата, вели Илинка Атанасова, археолог во Археолошкиот музе¼ на Македони¼а.
На локалитетот е се продолжи со работа и во следниот период. Освен црквата на ово¼ локалитет, на трасата на експресниот пат се наоƒаат уште два локалитети, но поради оддалеченоста тие нема да подлежат на истите конзерваторски работи како ово¼.

На самата траса на експресниот пат во близина се наоƒаат три поголеми локалитети, како што е локалитетот Лозен Градиште ка¼ Горни Балван и Клетовник до Крупиште, меƒутоа тие се малку подалеку од трасата. Така што според правилата таму се вршеше само надзор на трасата. Додека ка¼ ово¼ локалитет мора да има конзерваторски работи, па потоа да се ослободи за градежните работи на експресниот пат, вели Мите Штер¼ов, дир. на Завод Музе¼.
Очигледно е дека на оваа траса археолозите имаат доста работа, па прашаœе е дали нивните активности е вли¼аат на самата изградба на експресниот пат Штип – Кочани, односно дали е го пролонгира кра¼ниот рок.

Конституиран новиот Совет на општина Делчево

Драган Маневски, носителот на советничката листа од СДСМ и коалици¼ата е избран за нов претстедател на Советот на Општина Делчево. За него гласаа 8 советници , додека 7 од опозици¼ата беа против.

сакам да се заблагодарам на сите советници кои гласаа за мо¼от избор , но и на тие кои не гласаа . е работиме во интерес на граƒаните, из¼ави Драган Маневски, претседател на Советот на Општина Делчево.
Првата контситутивна седница на ко¼а се верификуваа мандатите на 6-от советнички состав на Општина Делчево во независна Македони¼а, ¼а отвори поранешниот претседател на Советот, Драган Христов, а неа ¼а водеше на¼стариот советник Ванчо Велиновски.

На¼прво да им го честитам зборт на советници и на градоначалникот Тра¼ковски и да им посакам успешна работа, седницата е ¼а води на¼стариот советник, кажа Драган Христов, поранешен претседател на Советот на Општина Делчево.
Градоначалникот Тра¼ковски, очекува конструктивна работа на Советот.

Очекувам конструктивна соработка и поддршка на сите проекти кои се во интерес на граƒаните, кажа Горан Тра¼ковски, градоначалник на Делчево.
Консттутивна седница за в понеделник е на¼авена во Општина Пехчево, а во текот на идната недела е се конституира Советот и во Општина Берово.

http://www.televizijastar.com/2017/10/27/%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D1%85%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0-%D1%86%D1%80%D0%BA%D0%B2%D0%B0-%D0%B5-%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D1%98%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D0%B0/

[batbayan]

Се истражува археолошкиот локалитет „Градот“ ка¼ Горни Дисан

Директорот на Музе¼от во Неготино Ристе Марков информира дека со средства на Министерството за култура се истражуваше археолошкиот локалитет „Градот“ ка¼ неготинското село Горни Дисан, на неколку локации.

- Археолошкото истражуваœе претставуваше активност одобрена и финансирана од Министерството за култура, како проект од национален интерес за оваа година со цел да се доби¼ат релевантни податоци за значеœето на локалитетот, а со тоа и неговиот потенци¼ал, ко¼ би ги насочил истражуваœата кон долгорочно планираœе и систематско археолошко истражуваœе, рече Марков.

То¼ информира дека локалитетот се наоƒа 15 километри ¼ужно од Неготино и претставува долга тераса, на рид ко¼ се издига 80 метри над изворот на Дисанска река. Неговата надморска височина изнесува 780 метри. Локалитетот се истражувал на неколку локации. На првите три локации се истражувал бедемот, а на четвртата, ко¼а се наоƒа во внатрешниот или северен дел на локалитетот, се истражувал простор на ко¼ била затекната откриена групаци¼а на камеœа.

- Истражуваœето на ¼ужниот бедем покажа солидно градена фортификаци¼а со камен и малтер, со големи оштетуваœа по должината. Овде и ¼ужната кула се дефинираше во целост, со што се покажа дека таа е прилепена од надворешната страна на бедемот. На позици¼ата ¼угоисточен бедем исто така се откри дел од бедемот, како и кулата ко¼а исто како и предходната е прилепена од надворешната страна на бедемот, рече Марков.

На позици¼ата источен бедем е откриен дел со што, како што рече, се потврдува неговата одбранбена функци¼а на источната страна.

- На четвртата позици¼а во текот на истражуваœето откриен е дел од градба, можна базилика, со колонада од столпци, поплочуваœе од тегули, северна простори¼а со влез и централна простори¼а, поплочена со тегули и со две скали од западната страна, од кои на едната се откриени две бази за столбови, по¼асни директорот на Музе¼от од Неготино ко¼ изрази надеж дека археолошкото истражуваœе на ово¼ локалитет е продолжи и наредната година.

http://cooltura.mk/arheologija/se-istrazhuva-arheoloshkiot-lokalitet-gradot-kaj-gorni-disan

[batbayan]

ОБ£АВЕНА КНИГАТА ЗА СКУПИ: БЕЗ ПУБЛИКУВАŒЕ НА АРХЕОЛОШКИТЕ РЕЗУЛТАТИ, ТИЕ СЕ ИЗГУБЕНИ ЗА НАУКАТА

Според проф. д-р Антонио £акимовски, уредник на изданието и раководител на археолошките истражуваœа, речиси комплетно го истражиле габаритот на театарот, ко¼ воедно е на¼голем антички об¼ект во Република Македони¼а
„Римски театар – Скупи“ е редок пример на издание об¼авено веднаш по завршуваœето на археолошките истражуваœа, како плод на една тимска работа. Со овие зборови деканот на Филозофскиот факултет во Скоп¼е, проф. д-р Ратко Дуев, ¼а почна промоци¼ата на книгата од археолошките истражуваœа на театарот, спроведени од 2013 до 2016 година. Книгата ¼а об¼ави¼а Филозофскиот факултет - Скоп¼е и Музе¼от на град Скоп¼е. За делото зборуваа и проф. д-р Елица Манева и Фросина Зафировска од градскиот музе¼.
Според проф. д-р Антонио £акимовски, уредник на изданието и раководител на археолошките истражуваœа, речиси комплетно го истражиле габаритот на театарот, ко¼ воедно е на¼голем антички об¼ект во Република Македони¼а. Со £акимовски разговараме за значеœето на книгата, за на¼фасцинантните моменти од истражуваœето.

Од печат излезе книгата „Римски театар – Скупи“, по малку повее од една година откако заврши¼а археолошките истражуваœа на об¼ектот.
- Токму поради тоа сме и пресрени што книгата излезе веднаш по завршуваœето на истражуваœата, што досега беше реткост, а треба да служи како пример за сите наредни истражуваœа.
Имавте ли тешкотии да го финализирате изданието, особено поради фактот што об¼авени се научни трудови од повее археолози?
- Повее би рекол дека е олеснуваœе да се финализира изданието со повее автори биде¼и и при реализаци¼ата на проектот учествуваа голем бро¼ стручœаци од повее институции и области. Треба да се избегнува иде¼ата дека еден човек може сè да направи и како во многу примери досега, šубоморно да се чуваат податоците и матери¼алот, кои по многу години остануваат изгубени за науката. Им благодарам на сите што учествуваа во проектот, како и на уредничкиот одбор на книгата и авторите.

Вие сте уредник на книгата. Како е конципирана и на што е ставен акцентот?
- Книгата ,,Римски театар - Скупи“ е резултат на археолошките истражуваœа во рамките на проектот „Антички театар – Скупи; Истражуваœа, заштита, конзерваци¼а, реставраци¼а, реконструкци¼а и презентаци¼а 2013 – 2017 година“. Конципирана е како зборник на трудови од повее автори кои работеа на проектот, задолжени за поединечни сегменти во процесот на истражуваœе со цел да се опфатат сите аспекти што произлегоа од археолошките истражуваœа. Така, опфатени се сите хронолошки сегменти од праистори¼ата, преку антиката до средниот век. Освен од археолошки аспект, публикувани се и резултатите и од нумизматички и антрополошки аспект.

Во книгата се опфатени резултатите од 2013 до 2016 година, додека трае¼а археолошките истражуваœа. Со што се соочивте во овие три години?
- Освен со проблеми од научен карактер, се соочивме и со многу прекрасни археолошки изненадуваœа, кои мислам дека успешно ги претставивме во книгата, за ко¼а се надеваме дека е биде неизоставна во археолошката наука. Паралелно со истражуваœата вршени се конзерваци¼а и реставраци¼а на движниот археолошки матери¼ал од керамика, метал, коска, стакло и камен. Има повее од 10.000 инвентарирани предмети, над 3.300 монети, така што со завршуваœето на проектот голем дел од ово¼ матери¼ал е подготвен за понатамошна музе¼ска презентаци¼а. Направена е комплетна техничка и фотодокументаци¼а, од ко¼а произлегоа „Проектот за конзерваци¼а на сценската зграда“, ко¼ е вее реализиран, и „Проектот за конзерваци¼а и реставраци¼а на гледалиштето“.

Откако заврши¼а работите на терен, можете ли кусо, низ неколку реченици да ни го опишете об¼ектот според прона¼дените матери¼ални податоци?
- Со истражуваœата во рамките на ово¼ проект речиси комплетно го истраживме театарот, ко¼ воедно е на¼голем антички об¼ект во Република Македони¼а. Утврдено е времето на неговите изградба, егзистираœе и кра¼, како и стратиграфи¼ата на ово¼ простор. Откриени се многубро¼ни археолошки и архитектонски целини и голем квантитет на движен археолошки матери¼ал, ко¼ значително го збогатува нашето знаеœе за праистори¼ата, антиката и средниот век на просторот на Скопскиот Регион, Република Македони¼а, па и пошироко во балкански рамки.

За вас, истражувачите, кои беа на¼фасцинантните научни моменти што ги понуди театарот во Скупи?
- Ги имаше повее, на¼прво тоа беа гробовите од железно време, за кои не ни претпоставувавме, како и откриваœето на средновековната населба и некропола. Треба да се напоменат и делови од самиот театар, како и откриваœето на седиштата. Сепак, да се издвои нешто како на¼фасцинантно е невозможно поради тоа што теренските археолошки истражуваœа секо¼дневно ни откриваат нешто ново, нешто фасцинантно.

За еден проект, колку е важно да завршат кабинетските истражуваœа и об¼авуваœето на едно вакво издание?
- Целта на археологи¼ата е преку истражуваœето на минатото да направи реконструкци¼а и сите нови научни достигнуваœа да ги направи достапни и за научната и за пошироката ¼авност. Без публикуваœето на податоците и резултатите од истражуваœата, тие се речиси изгубени, што во нико¼ случа¼ не смее да се дозволи.

Што се случува во моментот, извесна ли е судбината на Скупи?
- Скупи е археолошкиот бисер на Скоп¼е. Се наоƒа во непосредна близина на центарот на градот и секо¼а светска метропола би можела само да посака да има ваков локалитет во сво¼а близина. Локалитетот е организиран и со инфраструктура, а има и достапен пат до него. Со истражуваœето на театарот добивме уште еден об¼ект ко¼ заедно со претходно истражените об¼екти има многу да понуди пред туристите што го посетуваат Скоп¼е. Што поскоро е потребно да се организира локаци¼ата и да се стави во туристичка функци¼а.

http://www.fakulteti.mk/news/18-03-03/objavena_knigata_za_skupi_bez_publikuvanje_na_arheoloshkite_rezultati_tie_se_izgubeni_za_naukata.aspx

[batbayan]

Во Скупи е се истражува римска импери¼ална баœа – на¼голема во Македони¼а

На археолошкиот локалитет Скупи, во непосредна близина на градот Скоп¼е, годинава е се работи на два проекта, првиот – градска вила и базилика со крстилница и вториот – римска импери¼ална баœа и базилика со атриум, за чие истражуваœе се добиени и средства од Министерството за култура. Работите на терен, кои претставуваат продолжуваœе на претходните истражуваœа, започнуваат месецов.


Од Музе¼от на град Скоп¼е, ко¼ е и надлежен за локалитетот, а со самото тоа и подлежи на обврската да го одржува, велат дека се работи за исклучително обемни истражуваœа и важни градби кои придонесуваат за неговата атрактивност и туристичка промоци¼а во светот. Во изминатиов период во соработка со Филозофскиот факултет завршени се истражуваœата во делот на Римскиот театар на ово¼ локалитет, а беше издадена и книга за театарот во Скупи.

“Годинава во рамките на оградениот дел, каде се решени имотно правните односи (се работи за површина од околу 5 хектари, продолжуваме и работиме на систематски археолошки истражуваœа во централното градско подрач¼е. Се работи за два независни проекти. Еден од нив е комплекс градска вила и базилика со крстилница.

Истражуваœата на овие об¼екти се започнати околу 1970 година, а во 2011/12 се обновени. Поради истражуваœата на театарот во 2013 беа прекинати, но сега повторно се врааме. Градската вила Домус е од периодот од 2 век до доцниот 4 век, додека ранохристи¼анската базилика со крстилницата веро¼атно е од 6 век. Се работи за монументални градби во централното градско подрач¼е, кои го завземаат квартот северно од главната улицата декуманус максимус”, вели Ленче £ованова, раководител на истражуваœата на ово¼ проект.

Вториот проект на ко¼ годинава е се работи е комплекс, голем термален об¼ект и базилика со атриум, ко¼ е биде раководен од Марина Ончевска -Тодоровска.

Станува збор за два големи об¼екти од ¼авен карактер, едниот е римска импери¼ална баœа од 2 век со големи индиции дека го зафаа целиот градски кварт, поточно простор од 4 страни опкружен со улици. Тоа е огромен термален об¼ект и како тип на импери¼ална баœа со неговите димензии е на¼голена римска баœа во Република Македони¼а. Се работи за простор од 80 на 70 метри, но не е доистражен, а на¼значаен наод од баœата е мермерната скулптура од Венера Пудика изложена во самиот Музе¼. Уште еден об¼ект е изграден во 6 век врз оваа баœа, а тоа е ранохристи¼анската базилика со атриум. И не¼зината архитектура е специфична за почетокот на 6. век со трите апсиди и атриумот”, посочува Ончевска-Тодоровска.
Годинава Музе¼от доби средства и за одржуваœе и дооформуваœе на лапидариумот (збирка на камени споменици), на археолошкиот локалитет.

Иако локалитетот Скупи со проектот финансиран од итали¼анска влада, во 2008 година, беше ограден и делумно беа поставени патеки и табли, од Музе¼от велат дека е потребно во соработка со Градот и Министерството за култура да се преземат и нови чекори за афирмаци¼а на ово¼ локалитет.
“Во комуникаци¼а сме со Министерството и Градот Скоп¼е во насока за партерно урадуваœе, но во компетенции на градските институции е да се постават и ознаки за правец на движеœе кон локалитетот од влезовите во Скоп¼е, а локалитетот треба да влезе и во мапата на Градот кога се работи за оргаизирани туристички посети. Тоа е и првичен чекор. Локалитетот е отворен за посети, но неорганизирано. Исто така треба да се направи и паркинг за автобуси, тоалети за посетители, сувенирници…”, посочуваат од Град Скоп¼е.

https://skopjeinfo.mk/vo-skupi-kje-se-istrazhuva-rimska-imperijalna-banja-najgolema-vo-makedonija

[batbayan]

Археолошки истражуваœа на локалитетот „Градиште“ во Кривопаланечко

Одбран тим археолози, историчари на уметност и останат кадар работи интензивно на годинашната сеси¼а истражуваœа на археолошкиот локалитет Градиште ка¼ село Градец, Крива Паланка, во рамки на Годишната програма за проекти од национален интерес во културата на Министерство за култура на Република Македони¼а.

Ископуваœата се дел од проектот „Заштитни археолошки истражуваœа на археолошки локалитет –Градиште во село Градец 2018 година“, финансиран од Министерството за култура.

-Овие истражуваœа се резултат од повеегодишните напори на Локалната установа Градски музе¼, Крива Планка за истражуваœе на локалитетот, негова валоризаци¼а и туристичка презентаци¼а во контекст на туристичкиот комплекс во село Градец.

Локалитетот се наоƒа во особено значаен сакрален простор, покра¼ црквата „Св. Никола“ ко¼а датира од 19 век, а северно од Градиште, исклесана во карпа се наоƒа и испосницата на путиножителот Св. £оаким Осоговски, што дополнително ¼а зголемува комплексноста и атрактивноста на наоƒалиштето, из¼ави директорот на ЛУ Градски музе¼, Крива Паланка, Драган Величковски. Посета на каде е лоцирана и испосницата на пустиножителот, свети £оаким Осоговски.

Увид во работите на терен денеска изврши и градоначалникот на Крива Паланка, Бор¼анчо Мицевски, ко¼ заедно со тим од општината и градскиот муве¼ одблиску се запозна со активностите кои тековно се реализираат, истакнува¼и ¼а важноста од продолжуваœе на проектот ко¼ е во функци¼а на зачувуваœе на културно-историското наследство на регионот.

https://mtm.mk/makedonija/36146-arheoloshki-istrazhuvanja-na-lokalitetot-gradishte-vo-krivopalanechko

[batbayan]

Изложба во Археолошки музе¼ – „40 години од првите археолошки истражуваœа во неолитската населба Тумба МаŸари во Скоп¼е

На 11 декември 2018 год. (вторник) во 13.30 часот, во НУ Археолошки музе¼ на Македони¼а е се одржи отвораœе на изложбата „40 години од првите археолошки истражуваœа во неолитската населба Тумба МаŸари во Скоп¼е”.

Со оваа изложба воедно се одбележуваат три ¼убилеи кои се поврзани со локалитетот Тумба МаŸари: 80 години од раƒаœето на Воислав Санев, првиот истражувач и промотор на ово¼ локалитет, 40 години од почетокот на археолошките истражуваœа во 1978 год. и 10 години постоеœе на комплексот „Неолитското село”, како прв музе¼ под отворено небо во рамките на Тумба МаŸари.

Преку презентираниот археолошки матери¼ал во изложбата, НУ Археолошки музе¼ на Македони¼а уште еднаш потсетува на големото научно и културно значеœе на оваа неолитска населба, стара 8.000 години. Изложбата е посветена на сите истражувачи и учесници во археолошките ископуваœа кои дадоа сво¼ придонес во афирмаци¼ата и промоци¼ата на Тумба МаŸари и неолитската култура ширум светот.

Автор на изложбата е кустос советникот м-р Елена Сто¼анова Канзурова. Промотор на изложбата е кустос советникот Ирена Настева Колиштркоска.

НУ Археолошки музе¼ на Македони¼а ¼а организира оваа изложба како дел од традиционалната манифестаци¼а „Недела на археологи¼ата”, финансирана преку годишната програма на Министерството за култура на Република Македони¼а.

https://studenti.mk/izlozba-vo-arheoloshki-muzej-40-godini-od-prvite-arheoloshki-istrazuvanja-vo-neolitskata-naselba-tumba-madzari-vo-skopje/?fbclid=IwAR2Ckm8DsO12APzN8aitXGhT3lBl8a0vB7iiD2HW5FN3CVEYn8igJaKZWR0

[batbayan]

Премиерно прикажан филмот „ Театарот во Скупи“

Филмот „Театарот во Скупи“, во режи¼а на Владимир Блажевски, ¼а имаше сво¼ата премиера на светскиот ден на театарот, (27 март) во Кинотека на Македони¼а.

„Театарот во Скупи“ е научно-образовен филм ко¼ го документира комплетниот процес на обнова на римскиот театар, об¼ект од национално, но пред сѐ цивилизациско значеœе. Паралелно, се обработува и истори¼ата на градот Скупи. Филмот не ги открива само та¼ните на театарот – то¼ нѐ воведува во археологи¼ата како наука, а и во конзерваторството како занает.

Театарот поради колажното ткаеœе на сегментите подразбира динамичност и допадливост во раскажуваœето. Филмот ¼а следи работата на тимот од археолози и ги документира сите фази на проектот. Низ процесот, гледачот дознава за раните почетоци на настануваœето на градот, во новоосвоената Дардани¼а во времето на Тибери¼. Во тоа време Скоп¼е бил легионерска населба со име Colonia Flavia Scupiorum.

Додека траат истражуваœата на римскиот театар, филмот прави осврт на делумно или целосно истражените делови на Скупи.

Нараци¼ата на филмот е истакнато фактографска и научна, испреплетена со интерв¼уа на еминентни археолози, архитекти, историчари кои придонесуваат за зголемената автентичност и документарност на тоа што се гледа.

Продуцент на филмот е „Фокус Покус Филмс, копродуцент е Трикс Филмс, режисер Владимир Блажевски, стручни соработници: проф. д-р Антонио £акимовски и проф.д-р Виктор Лилчи, наратори: Благо¼ Веселинов и Мартин Манев, кинематографер Димо Попов, монтажер Благо¼а Неделковски, композитор Александар Пе¼овски, диза¼н на звук Ристо Алчинов, продуцент Дарко Попов.

https://republika.mk/vesti/kultura/premierno-prikazan-filmot-teatarot-vo-skupi/

[batbayan]

Златниот казахтански Тутанкамон од 5 век п.н.е. доаƒа во Скоп¼е

Златниот човек од 5 век п.н.е. познат како „казахстански Тутанкамон“ е биде претставен во Археолошкиот музе¼ во Скоп¼е од 11 ¼ули до 11 август. На¼познатиот и на¼значаен археолошки прона¼док од Казахстан е идентификуван од научниците како 18-годишен воин на Сака – племе од азискиот народ Скити кои во минатото владееле со пространите казахстански степи.

Оттука е и насловот на гостинската изложба од Националниот музе¼ на Република Казахстан – „Великата степа: истори¼а и култура“ ко¼а покра¼ Златниот човек е прикаже 189 ексклузивни предмети – накит, воена и коœичка опрема, традиционални ракотворби…

Пред отвораœето на изложбата в четврток во Скоп¼е, директорот на Казахстанскиот музе¼ Алмаз Ша¼кенович Нуразхан за МИА раскажува ко¼ е Златниот човек и колку е за нив значаен ово¼ артефакт, цитира¼и го првиот претседател на Казахстан, Нурсултан Назарбаев, ко¼ во сво¼ата стати¼а „Седум аспекти на Големата степа” напишал: „Златниот човек е нашата истори¼а, симбол на независен и просперитетен Казахстан”.

– Затоа се стремиме да ги запознаеме посетителите со културата, уметноста и традици¼ата на нашиот народ. Оваа изложба е раскаже дека иднината е невозможна без да се погледне во минатото. Посветена е на античката истори¼а на Казахстан и се одржува во рамки на меƒународниот проект „Патуваœето на Златниот човек во музеите низ светот”. Скоп¼е е деветтиот град во ко¼ е биде прикажана, а посетителите е го видат единственото историско наследство на Големиот степски по¼ас на Евроази¼а. Главниот експонат на изложбата е воинот на Саките или, како што понекогаш го нарекуваат – „казахстанскиот Тутанкамон”, во полна опрема, вели Нуразхан.

Бил откриен во 1969 година кога казахстанските археолози, предводени од Кемал Акишев, копале во огромeн тумул (насип) на локалитетот Исик, 50 километри источно од градот Алмати, во близина на голем комплекс од тумули – 45 зем¼ени пирамиди на расто¼ание од три километри. И покра¼ импозантноста на соседните погребуваœа високи до 15 метри, самиот Исик не се издво¼увал со ништо, поради неговата висина од само 6,5 метри.

-Како и другите гробници под могили, Исик бил ограбен во античко време. За среа на науката, ограбувачите не го забележале страничниот, не толку значаен гроб, во ко¼ лежеле остатоци од човекот, кои сега во светската наука се внесени под името „Златниот човек на Исик”, раскажува директорот на Националниот музе¼ на Казахстан.

Златниот човек е на¼големата атракци¼а на ово¼ музе¼ ко¼ се наоƒа во главниот град Нур-Султан. Телото му е покриено со неколку ил¼ади златни апликации, комплет ко¼ се состои од кошула, чизми и накит за глава. Се претпоставува дека нему му припаƒале и златните обетки и прстени прона¼дени во гробот.

Древните персиски летописи, табличките со клинесто писмо, како и сведоштвата на античките автори им помогнале на истражувачите да ги исцртаат контурите на истори¼ата на скитското племе Саки на кое му припаƒал и ово¼ воин. Саките ги спомнува и Херодот во неговите девет книги истори¼а, каде бележи дека коœаницата на Саки била сериозна воена сила што во голема мера ги за¼акнала во¼ските на страната за ко¼а се бореле. „Во арми¼ата на варварите на¼истакнати беа персиската пешади¼а и коœаницата на Саки“ – вака Херодот го сумирал исходот од една битка. Одушевеноста на античкиот историчар од исклучителната храброст и воена мо на Саките станало и основа на традиционалната иде¼а за нивното место во истори¼ата само како воена сила.

Раскажува¼и ни за историската заднина на вредниот археолошки наод, директорот на Казахстанскиот музе¼ понатаму вели дека дел од овие племиœа на кра¼от биле освоени од персиските кралеви. Во 2 век п.н.е., по долга во¼на со моната Парфи¼а, Саките биле истерани до териториите што сега припаƒаат во границите на Иран и Авганистан, каде што и се населиле. Наскоро тие биле целосно асимилирани од локалните жители и вее во првите векови од нашата ера како независен народ исчезнуваат од историските записи.

Историското сеаваœе на Саките, вели нашиот соговорник, се покажало помалку милостиво од нивните браа и современици – Скитите од Црното Море. Уникатните наоди во скитските кургани (тумули) на брегот на Црното Море направени од руските археолози го свртеле вниманието кон Саките. С¼а¼от на златото на курганите од Црното Море во близина на античките грчки колонии бил центарот на целата скитска култура.

Во 1947 година археолозите почнале со ископуваœе на курганите на Алта¼ските Планини – на оние места каде што според Херодот талкале племиœата Саки.

-Резултатите од овие ископуваœа беа навистина сензационални. Сло¼от пермафроза буквално ги сочувал во првобитната состо¼ба не само облеката, туку и телата на погребаните. По ил¼адници години истражувачите можеле да ¼а проучат дури и тетоважата на погребаниот благороден воин, ко¼а била многу ретка во сво¼ата софистицираност и изработена целосно во животинскиот стил на скитската уметност, истакнува Нуразхан.

Златниот човек во рамки на изложбата „Великата степа: истори¼а и култура“ досега гостувал во Минск, Москва, Баку, Сиан, Гдаœск, Сеул, Казан и Ташкент. До кра¼от на следната година проектот е ги опфати Источна и £угоисточна Ази¼а, Европа и САД.

Посебно место на оваа изложба има и сребрената чаша со рунски натпис, древен споменик на писменоста. Натписот сè уште не е целосно дешифриран.

-Во секо¼ случа¼, не постои сомнеж дека во 4 век п.н.е. вее постоело пишуваœе во Великата степа. Овие наоди од Исик им овозможиле на научниците нова гледна точка на античката истори¼а на нашата зем¼а и да го откри¼ат богатиот свет на луƒето кои живееле на територи¼ата на денешен Казахстан, вели Нуразхан, открива¼и ни дел од она што македонската ¼авност наскоро е може да го види во Археолошкиот музе¼ во Скоп¼е. Додава дека благодарение на напорите на неговите колеги, изложбата добива пофалби не само поради уникатноста на археолошката содржина, туку и за начинот на конципираœето.

Националниот музе¼ на Република Казахстан со ко¼ раководи то¼ е отворен на 2 ¼ули 2014 година. Се простира на 14 ил¼ади квадратни метри и има седум ката и 12 изложбени сали. Музе¼от секо¼а година привлекува голем бро¼ домашни и странски посетители, а соработката со музеите во светот, според директорот, отвора перспектива за размена на искуства и нови контакти.

Нуразхан нагласува дека народите треба да се запознаат едни со други на¼многу преку културата. Притоа кажува што знае за културата и истори¼ата од нашето поднеб¼е, од што може да заклучиме дека релации со народите од неговата егзотична азиска зем¼а постоеле многу одамна.

-Знаеме дека Скоп¼е е татковина на Ма¼ка Тереза. Исто така, дека кирилицата била измислена во на¼стариот македонски универзитет. И за племето Кумани, кое е познато и како Кипчаки. Пред многу векови живееле во Казахстан и стигнале до северната граница на Македони¼а. Кипчачките племиœа се директно поврзани со името на градот Куманово во Северна Македони¼а, додава директорот на Националниот музе¼ на Казахстан.

Влезот за посетители на едномесечната изложба „Патуваœето на Златниот човек во музеите низ светот“ е биде бесплатен, соопшти Археолошкиот музе¼, каде што паралелно со оваа е може да се посети и сè уште отворената ексклузивна изложба „100 години Требениште“.

https://denesen.mk/zlatniot-kazahtanski-tutankamon-od-5-vek-p-n-e-doagja-vo-skopje/

[batbayan]

Истражуваœа на монументалниот ¾ид во Градиште, Младо Нагоричане

На локалитетот Градиште во Младо Нагоричане, продолжува дооткриваœе на монументалниот ¾ид ко¼ беше детектиран минатата година.

“Засега, ¾идот е откриен во должина поголема од десет метри и претставува енигматична градба од големи камени блокови, внимателно клесани, поставени во правец север – ¼уг. Поставен е на плато пониско од таканаречениот „акрополен простор“, па и самата стратиграфи¼а на ово¼ дел од локалитетот е поинаква од ситуациите откриени во репрезентативните градби на врвот од ридот.

Има показатели за преправки врз градбата кои покажуваат економско слабееœе на населението, но и насилно уриваœе на об¼ектот, што може да се поврзе со турбулентните настани од 3-2 век пред н.е., кога ово¼ простор претставувал фронт на дарданско-македонските интереси.

Иако економски ослабени, во об¼ектот сепак се уште се присутни импорти на еге¼ската керамика, што зборува за силни врски со еге¼скиот брег“, велат археолозите од кумановскиот Музе¼.

Наодите, како и претходните години потекнуваат во 4-2 век пр. н.е.

https://www.vecer.press/%D0%B8%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%B6%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%9A%D0%B0-%D0%BD%D0%B0-%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D1%83%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B8%D0%BE%D1%82-%D1%95%D0%B8%D0%B4-%D0%B2%D0%BE/

[batbayan]

Локалитетот Гимбабица датира од средината на 4 век пр. н.е.

Археолозите, кои и годинава ¼а откриваа античката приказна за Преспа, потврдуваат дека раноантичката некропола ка¼ селото Избишта е постара од претпоставениот период.
Деновиве заврши¼а годинашните археолошки истражуваœа на раноантичката некропола Гимбабица ка¼ преспанското село Избишта, ко¼а археолозите ¼а нарекуваат и „вечното почивалиште на воини, дами, а можеби и на металурзи, кои живееле пред повее од 2.300 години“. Некрополата се наоƒа кра¼ патот за Охрид, ко¼ минува преку Битола и Ресен, а летово таму истражуваше тим од Археолошкиот музе¼ на Македони¼а, раководен од археологот Перо АрŸанлиев, ко¼ го сочинуваат и археолозите: Радомир Иванови, Игор Ефтимовски, Или¼а Бошковски и Роберт Петковски. Тие, почнува¼и од лани, повторно ¼а актуализираа археолошката приказна за Гимбабица, ко¼а беше затворена 65 години.

– Токму споменатиот пат за Охрид, ко¼ наедно ¼а следи милениумската патна траса што Рим¼аните ¼а нарекле Виа Егнациjа, е основната причина поради ко¼а денес знаеме за Гимбабица и за животите на луƒето што биле погребани таму. Имено, со изградбата на патот во 1953 година, сосем случа¼но, над избишката воденица на Голема Река, биле уништени неколку древни гроба и бил собран керамички матери¼ал. По направениот стручен увид на археологот Васил Лахтов од Музе¼от во Охрид, било констатирано дека гробовите потекнуваат од 3 век пр. н.е. Со истражуваœата во 2018 година, успеавме точно да ¼а лоцираме и хронолошки да ¼а потврдиме некрополата, додека, пак, оваа година фокусот на истражуваœата беше насочен кон добиваœе повее информации за не¼зината организаци¼а, гробните форми и ритуали и откриваœе нешто повее за животните приказни на луƒето што се погребани тука. Она што е интересно е дека годинашните истражуваœа потврдуваат дека некрополата е постара од тоа што претходно мислевме, односно дека има гробови што датираат и од средината на 4 век пред нашата ера, а не е исклучено со идни истражуваœа да се покаже дека таа е и уште постара – посочи раководителот АрŸанлиев. То¼ укажува и дека преминот од 4 кон 3 век пр. н.е. бил турбулентен за живееœе во охридско-преспанскиот регион, исполнет со различни промени и предизвици во начинот на живот, културните текови и општественото уредуваœе. Во ова време, регионот бил приклучен кон македонското кралство на Филип Втори и неговиот син Александар Трети Македонски. Периодот на промени ¼асно се одразил и во двете различни погребни форми засега откриени на Гимбабица.

Од една страна е присутна постарата форма на кружни гробови со насип, наречени тумули, кон средината на некрополата, а од друга страна се ¼авуваат и помлади правоаголни гробови – цисти, на не¼зината перифери¼а. Во еден случа¼, посочуваат актуелните истражувачи археолози, помладите правоаголни гробови биле така вкопани што уништиле и една половина од кругот на постара погребна конструкци¼а. Откриените коп¼а и ножеви, пак, се смета дека укажуваат на жива во¼ничка култура меƒу жителите на заедницата, ко¼а се погребувала ка¼ Гимбабица.

– Не смее да се заборави дека токму некаде во регионот на двете езера, Охридско и Преспанско, се одиграла големата битка ка¼ Пелион, помеƒу Александар Македонски и здружените илирски сили на Кле¼тос и Главки¼а во 335 година пред нашата ера за ко¼а дознаваме од историските извори. Но овие луƒе знаеле и за убавите работи во животот за што сведочат откриените трпезни керамички и бронзени садови за вино, ƒердан од стаклени перли, бронзен накит и еден примерок на стригил – метална алатка за стругаœе нечистотии од кожата. Во гробот со стригил била прона¼дена и железна алатка, ко¼а можеби била користена за некаква рударска или металообработувачка де¼ност. Ова не би требало да изненадува има¼и предвид дека некрополата се наоƒа на падините на планината Бигла, ко¼а заедно со Плакенска и Илинска Планина формираат венец, ко¼ е рудоносен и бил рударски активен до минатиот век – велат археолозите.

Тие укажуваат дека рудните резерви на регионот, веро¼атно, биле и основата за богатството на заедницата, ко¼а ¼а формирала далеку попознатата Требенишка некропола, ко¼а се наоƒа на нешто повее од 20 километри по воздушна лини¼а од Гимбабица и чии последни хоризонти на погребуваœе временски коинцидираат со неа. Дел од богатството на Требениште можеше и да се види на неодамна затворената, ¼убиле¼на изложба во Археолошкиот музе¼ во Скоп¼е, по повод еден век од не¼зиното откриваœе.

– Вее две години Гимбабица наоƒа сво¼ начин како да нѐ изненади и верувам дека крие уште многу важни информации за животот и културата во ово¼ кра¼ од пред повее од 2.300 години. По теренските истражуваœа продолжуваме со кабинетска анализа и проучуваœе на добиените податоци и матери¼алот, а потоа со ¼авно публикуваœе на резултатите. Гимбабица и Преспа нудат уште многу години вредна археолошка истражувачка работа – заклучува раководителот на истражуваœата Перо АрŸанлиев.

https://www.novamakedonija.com.mk/zivot/kultura/%D0%BB%D0%BE%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%82%D0%B5%D1%82%D0%BE%D1%82-%D0%B3%D0%B8%D0%BC%D0%B1%D0%B0%D0%B1%D0%B8%D1%86%D0%B0-%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%80%D0%B0-%D0%BE%D0%B4-%D1%81%D1%80%D0%B5%D0%B4/

[batbayan]

Изложба „Боров Дол 2011-2018“ во штипскиот Безистен

Над ил¼ада артефакти се прона¼дени на трите археолошки локалитети што беа истражувани од 500 археолози и работници на местото каде што за една година треба да се отвори новото рудно тело Боров Дол на единствениот рудник за бакар и злато „Бучим“. Дел од овие артефакти од синоа се изложени во галери¼ата „Безистен“ во Штип, во рамките на изложбата „Боров Дол 2011-2018 година“.
На свеченото отвораœе присуствуваше министерот за култура, Хусни Исмаили, заменик-менаŸерот на рудникот „Бучим“,
Директорот на НУ Завод и Музе¼ на градШтип, Митко Штер¼ов, рече дека при истражуваœето се откриени и нови
локалитети познати само од археолошката карта, а со истражуваœата дошле до заклучок дека истражените локалитети претставувале рударски населби.
-Едната е од праистори¼а, од раното бронзено време и железното време, па до средниот век. Покра¼ тоа, се откри и една некропол ко¼а датира од доцната антика и на кра¼от сите овие археолошки резултати се претставени во една изложба, истакна Штер¼ов. Заменик-менаŸерот на рудникот „Бучим“- Радовиш, Никола¼чо Николов, на изложбата истакна дека за истражуваœата на локалитетите имале овде. Практично, интензивно на
локалитетите се работеше четири години, од кои, може да се рече, една година во
континуитет. Тоа беше услов да добиеме дозвола за експлоатаци¼а и одеше сукцесивно. Таму направивме и пристапен пат за археолозите, а исто така и за трасата на транспортната лента требаше да се направат археолошки истражуваœа, рече Николов.
Додаде дека по струка е металург, а овие истражуваœа покажале, како што рече, дека рударството и оваа гранка на овие простори биле присутни пред 5000 до 6000 години. Рудникот „Бучим“ во теренските истражуваœа на археолозите инвенстираше 360.000 евра. Прашан до каде е отвораœето на новото рудно тело Боров Дол, кое се наоƒа на неколку километри од „Бучим“, Николов
одговори дека на терен се работи интензивно.
-Сега сме во фаза на ископ на ¼аловина, досега имаме реализирано над шест милиони тони ¼аловина, од планирани 11 до 12 милиони тони. Работиме според планот и очекуваме следната година во ова време, дури и порано, во август, да почне да се транспортира руда од Боров интересно од аспект на тоа колку содржи бакар и злато, но е на ниво на содржините во Бучим. Прашан дали имаат проблеми со недостиг на работна сила, Николов со одговор дека се уште немаат, но и дека мора да инвестираат во млад кадар. Кадровската структура во ово¼ рудник е подмладена, просечната нето плата на работници изнесува 555 евра.

https://a1on.mk/culture/izlozhba-borov-dol-2011-2018-vo-shtipskiot-bezisten/

[BGTRAK]

https://www.youtube.com/watch?v=-zGV_aBvuGo
Билазора, повече за Пеония . Възход и падение на Македония.

Малък коментар от мен: според картата на американския археолог и екипа му, сегашната Македокия или Северна Македония както е официалното и име е върху територията на някогашните земи на Пеония...
В един момент Пеония престава да съществува след като е превзета от македонците но и това не продължава за дълго.
Намирането на точното положение на Билазора ни дава потвърждение за границите на Пеония.. Самото име на този град би било възможно да бъде обяснено ако се съпостави с другите тракийски селища: Antisara , Germisara .
Тези архоологически находки само и единствено отдалечават нашите западни съседи от техните антични съименици.

Поздрав от мен:

Независните Македонци конечно го прона¼доа сво¼от идентитет откако станаа познати како потомци на античките Пеонци. Срено за нив!
Многу срена вест за сите народи во регионот!

[BGTRAK]

Въпрос към специалистите: В светлината на тези открития относно точното местоположение на Пеония, как това би се отразило на българската гледна точка по антична история? Има ли някаква връзка между древна Пеония и по късната Панония ( сегашно Хърватско примерно ) , щото знаем че братята Кирил и Методий действат по поръчка на ВеликоМоравия или Панония...

Ако изключим елемента на античните македонци от територията на сегашната република Северна Македония, можем ли да предполагаме че пеонците като автохонно население по тези земи са били тотално подменени от прииждащите славяни? Или обратното - че пеонците са панонци , тоест по късни славяни и реално никакво движение на население не е имало, с изключение на моментни вълни от келти, печнеги, готи и прочие приходящи и отминали нашественици..

[BGTRAK]

След като погледнах на картата виждам че това е глупав въпрос: